'Dijkdoorbraak bij landgrens'

De dijken in Gelderland zijn na 1995 verbeterd tot een overstromings-kans van 1 op 1250 jaar. Via het project ruimte voor de rivier wordt in de komende 10 jaar de rivier nog veiliger gemaakt. Ondanks deze verbeteringen kan zich altijd een calamiteit voordoen. Een schip kan tegen een dijk varen, een sluis kan het begeven of ijsgang op de rivier kan voor een overstroming zorgen.

Uit de ervaringen met het hoge water in '95 is gebleken dat voorberei-ding, oefening en vooral een goede communicatie belangrijk zijn om een calamiteit te bestrijden. In 1995 moesten de Duitse overheden uit Nederlandse kranten vernemen dat er in Nederland werd geëvacueerd.

Tijdens de operationele oefening op 16 mei is het belangrijkste doel dan ook het verbeteren van de informatievoorziening tussen regio's, zowel grensoverschrijdend als binnen Nederland. Daarvoor wordt gebruikgemaakt van geautomatiseerde systemen waarmee alle partijen toegang hebben tot actuele informatie die nodig is voor een snelle en effec-tieve besluitvorming en het nemen van adequate maatregelen op het juiste moment. Onderdeel van de oefening is een (fictieve) evacuatie die moet leiden tot een betere planning van preventieve evacuaties.

Op 17 mei komt de grensoverschrijdende bestuurlijke coördinatie aan de orde. Ook hier wordt moderne informatie-technologie ingezet zodat bestuurders aan weerszijden van de grens elkaar weten te vinden bij dreigend hoogwater en elkaar kunnen voorzien van de juiste informatie op het juiste moment. Duidelijk moet zijn wie met wie moet communiceren en wat ieders verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn als een calamiteit dreigt.

Om de sfeer te bepalen en de spelers dezelfde actuele informatie te geven, begint de oefening met een nieuwsuitzending met beelden van hoogwater en een beschrijving van de situatie. De deelnemers hebben de taak de dreigende overstroming zo goed mogelijk het hoofd te bieden en een evacuatie voor te bereiden. Maatregelen en communicatiestrategie moeten zo goed mogelijk onderling worden afgestemd.

Tijdens de oefening wordt een prototype van het nieuwe FLIWAS-systeem (Flood information early warning system) ingezet, een Europees hoogwaterinformatie- en communicatiesysteem dat in februari 2007 officieel in gebruik wordt genomen. Het systeem is het resultaat van de samenwerking tussen drie projecten: HIS van Rijkswaterstaat, NOAH van de Stowa (Stichting Toegepast Onderzoek waterbeheer) en VIKING van de provincie Gelderland.

Waterbeheerders kunnen FLIWAS gebruiken om het waterpeil te volgen en het systeem bevat alle draaiboeken van de betrokken partijen. De overstromingsscenario's in het systeem kunnen helpen bij het nemen van beleidsbeslissingen: welke gebieden moeten op welk moment worden ontruimd bij een dreigende dijkdoorbraak?

De deelnemers zijn calamiteitenteams van de provincie Gelderland, de veiligheidsregio's in Gelderland, de Gelderse waterschappen en Rijkswaterstaat directie Oost-Nederland. Vanuit Duitsland zullen Kreis Kleve, Kreis Wesel, de Bezirksregierung Düsseldorf, het Innenministerium
Nordrhein-Westfalen en het Staatliches Umweltamt Krefeld betrokken zijn.