donderdag, 16. maart 2006 - 14:14

Kijkoperaties goedkoper en eenvoudiger

Delft

Kijkoperaties hebben veel voordelen voor de patiënt maar zijn erg lastig voor de chirurg. Ir. Joris Jaspers ontwikkelde bij het AMC twee instrumenten die het de chirurg makkelijker maken en die bovendien een stuk goedkoper zijn dan de bestaande operatie-robotica. Jaspers promoveert op woensdag 22 maart aan de TU Delft.

Kijk- of sleutelgatoperaties zijn veel minder belastend voor de patiënt en geven een beter cosmetisch resultaat dan ‘open’ chirurgie. Voor de chirurg is het uitvoeren van sleutelgatoperaties juist erg lastig. De oog-hand-coördinatie is namelijk verstoord doordat de chirurg moet operen via een 2D-beeld op een monitor. De videocamera moet bovendien bediend worden door een assistent en er moet gewerkt worden met lange en starre instrumenten met weinig bewegingsvrijheid.

De bestaande robotsystemen die ontwikkeld zijn om de genoemde problemen op te lossen, zijn complex, duur en geven niet de gewenste (kracht)terugkoppeling aan de chirurg.

Het doel van het onderzoek van Joris Jaspers was dan ook om eenvoudige mechanische alternatieven te ontwikkelen voor deze complexe robotica en deze ook te testen. Jaspers promoveert bij de afdeling Werktuigbouwkunde van de TU Delft, maar het grootste deel van zijn werk is uitgevoerd bij het AMC in Amsterdam. Daar zijn de afgelopen jaren samen met chirurgen twee instrumenten ontwikkeld en geëvalueerd.

Het eerste instrument is een camera- en instrumenthouder. Met deze mechanische arm kan de chirurg de camera, met één hand, zelf bedienen waardoor het mogelijk is de operatie zonder hulp van een (camera)assistent uit te voeren. Een test toonde aan dat hiermee ‘solochirurgie’ mogelijk was en dat dit zelfs voordelen had ten opzichte van opereren met een assistent.

Het tweede instrument dat Jaspers heeft ontwikkeld, is een mechanische manipulator voor het bedienen van het instrumentarium voor sleutelgatoperaties. Twee mechanische armen, voorzien van een soort kunstmatige polsgewrichten voor extra bewegingsvrijheid, brengen de handbewegingen van de chirurg exact over op het instrumentarium. Dit gebeurt via stangen, kabels en parallellogramconstructies.

Deze mechanische manipulator is daarmee vergelijkbaar met de chirurgische robotica, maar dan op een eenvoudige en goedkopere manier. In een test met onervaren medische studenten is de manipulator vergeleken met het bestaande (starre) instrumentarium. Deze studie liet zien dat er met de manipulator veel minder handelingen nodig waren en minder fouten werden gemaakt dan met de bestaande instrumenten.

Jaspers gaat zijn mechanische manipulator met subsidie van het Ministerie van Economische Zaken en in samenwerking met ingenieursbureaus verder ontwikkelen. Zijn camera- en instrumenthouder is uitontwikkeld en komt binnen afzienbare tijd op de markt.
Provincie:
Tag(s):