Aan de leden van de Vaste Commissie voor Defensie
T.a.v. de heer mr. T.N.J. de Lange
Den Haag
Leeuwarden, 2 juli 2007
Onderwerp:
voorgenomen opheffing 303 squadron en verplaatsing SAR helikopters
Geachte leden van de Vaste Commissie voor Defensie,
Uw Kamercommissie heeft op donderdag 28 juni 2007 een reactie ontvangen van de minister van Defensie, mede namens zijn ambtsgenoten van BZK en VWS, over de voorge-nomen opheffing van het 303 SAR squadron op de Vliegbasis Leeuwarden. Gezien het be-sluit van de minister om de verplaatsing doorgang te laten vinden, acht ik het van belang uw Kamercommissie aanvullend te informeren.
Met verontwaardiging en teleurstelling, heb ik kennis genomen van het antwoord van de minister van Defensie. Verontwaardigd, omdat ondanks herhaalde brieven van mijn kant de minister van Defensie toe nu toe op geen enkele wijze te kennen heeft gegegeven dit on-derwerp op bestuurlijk niveau met mij en mijn collega bestuurders uit de regio te willen be-spreken. Teleurgesteld, omdat ik in het geheel niet geïnformeerd ben over de uitkomst van het eerder door de minister van Defensie toegezegde onderzoek.
Op 30 augustus 2006 heeft de minister van Defensie uw commissie gemeld (*1) samen met de ministers van BZK en VWS nader onderzoek uit te voeren naar de kwalitatieve en kwan-titatieve behoefte van de regio op de SAR helikopters. (* 30300x, nr 135)
Gelet op deze zorgen is in overleg met de ministers van BZK en VWS besloten tot een nader onderzoek. Dit onder-zoek, geleid door BZK, zal bestaan uit een inventarisatie van de kwalitatieve en kwantitatieve behoefte van de regio-nale en lokale overheden en uit een inventarisatie van de historische en huidige beslaglegging op de AB-412. Vervol-gens zal de behoefte worden getoetst en zal worden bezien onder wiens verantwoordelijkheid de invulling van de ge-inventariseerde behoefte valt en hoe in deze behoefte het best kan worden voorzien, nu en op de langere termijn. Het onderzoek loopt tot maart 2007, waarna u over de uitkomsten zal worden geïnformeerd. De voorbereidingen voor de overdracht van de SAR-taken van Leeuwarden naar de Kooij worden voortgezet. Lopende het onderzoek zal de hui-dige ondersteuning van de regionale en lokale overheden door de AB-412 helikopters ongewijzigd doorgang vinden.
Op 21 december 2006 heb ik samen met de voorzitter van de Veiligheidsregio Fryslân, de rapportage “Civiele Behoeftestelling SAR eenheid vliegbasis Leeuwarden� aangeboden aan de minister van BZK en de minister van Defensie.
De rapportage is slechts bedoeld om de behoefte van de Waddenregio aan helikoptercapa-citeit nader te onderbouwen. Het verzoek tot het opstellen van de rapportage is op ambtelijk niveau geïnitieerd vanuit het ministerie van BZK. Er moest daarbij onder meer antwoord gegeven worden op de vraag op welke wijze de helikopters zijn ingezet en wat de zorgbe-hoefte vanuit de regio is. De standplaats van de helikopters was daarbij geen onderwerp van onderzoek.
De regiorapportage is aangeleverd als bouwsteen voor het door de ministeries aangekon-digde onderzoek. Het regionale rapport is op 17 januari jl. op ambtelijk niveau met verte-genwoordigers van de betrokken ministeries besproken. In het overleg hebben de verte-genwoordigers van de ministeries kenbaar gemaakt dat de regiorapportage in hun optiek nog niet volledig was. De ministeries hebben gemeld dat er aanvullende informatie nodig is, zonder dit nader te concretiseren. Ook na doorvragen, brachten de vertegenwoordigers van de ministeries hierin geen duidelijkheid. Daarnaast ontbreekt nog steeds de informatie van de betrokken ministeries om het onderzoek volledig uit te voeren. Deze informatie kon tij-dens het ambtelijk overleg niet gedeeld worden en/of was nog niet beschikbaar. De af-spraak om eventueel het ambtelijk overleg later te vervolgen, kan slechts dan worden ge-maakt als van de zijde van de betrokken ministeries alle informatie beschikbaar is.
Tot op heden ben ik nog steeds niet geïnformeerd over de uitkomst van het toegezegde onderzoek van het ministerie van BZK. Evenmin zijn mijn mede bestuurders uit de Wadden-regio geïnformeerd. De minister meldt nu tot mijn spijt, zonder dit nader te onderbouwen, dat de verwoorde behoefte door de NH-90 kan worden ingevuld, dat het spoedeisende
patiëntenvervoer vanaf de Kooy plaats gaat vinden en dat bij grotere calamiteiten een be-roep kan worden gedaan op Defensie.
Voorts vraag ik uw aandacht voor de volgende punten:
• Wat zijn de gevolgen van de directe terugloop van direct in te zetten helikoptereen-heden voor nationale taken bij invoering van de NH-90? Ik heb de minister van BZK hierover op 15 januari 2007 een brief gestuurd waarop tot nu toe geen enkele reactie is ontvangen;
• Er is sprake van een spanningsveld tussen de internationale werkdruk op de heli-koptereenheden en de overige nationale civiel militaire inzet ten behoeve van onder meer de uitvoering van de SAR en overige acute hulpverlening op nationaal niveau;
• Er wordt volstrekt voorbij gegaan aan de huidige sociale inbedding van de eenheid bij de diverse civiele organisaties die in de noordelijke regio actief zijn, zoals het Me-disch Centrum Leeuwarden, de eilandgemeenschappen, de Hulpverleningsdienst Fryslân waaronder de ambulancezorg.
• Evenmin wordt stil gestaan bij het draagvlak welke de SAR-eenheid voor de Defen-sieorganisatie genereert.
Het zal u duidelijk zijn dat ik tot mijn spijt moet constateren dat er sprake is van een weinig transparant proces. De nu gepresenteerde uitkomst zal direct een zwaar negatief effect hebben op de kwaliteit van de spoedeisende patiëntenzorg en het veiligheidsniveau in de Wadden- en noordelijke regio.
Om deze reden blijf ik tegenstander van het voornemen van de minister van Defensie om het 303 squadron op de Vliegbasis Leeuwarden op de te heffen en de SAR-taak te ver-plaatsen.
Hoogachtend,
drs. E.H.T.M. Nijpels
Commissaris van de Koningin
in de Provincie Fryslân
