woensdag, 21. februari 2007 - 12:58

Radiologen onderzoeken oude mummie

Thorn

Op donderdag 22 februari onderzoeken radiologen van het AMC op verzoek van het kerkbestuur van de Limburgse Sint Michaëlsparochie een drie eeuwen oude mummie uit de Abdijkerk in Thorn met behulp van CT- en röntgentechnieken. Ze hopen zo meer informatie te krijgen over de menselijke resten, die worden toegeschreven aan de laat 17e eeuwse kanunnik Kwanjel (of Quanjel). Ook gaat een gemummificeerde arm onder de scanner, volgens de overlevering een relikwie van Sint Benedictus.

Eind 19e eeuw werden in de nabijheid van de Abdijkerk van Thorn twee graven geopend. Eén bevatte een door natuurlijke omstandigheden gemummificeerd lichaam, de andere een aantal botresten. ‘Omdat op de mummie de resten te zien waren van een 17e eeuws priestergewaad, ging men ervan uit dat het om de 17e eeuwse kanunnik Kwanjel ging,’ aldus de Thornse deken Maessen. ‘Maar zeker is dit allerminst. Er zijn meerdere kandidaten. Door het lichaam te laten scannen hopen we op z’n minst meer te weten te komen over leeftijd, gezondheidstoestand en doodsoorzaak van de overledene. Door vergelijking met historische bronnen kunnen we wellicht een aantal personen uitsluiten.’

Ook een gemummificeerde arm die al sinds de 13ee eeuw in Thorn wordt bewaard in een glazen reliekhouder, gaat onder de scanner. De arm wordt ten onrechte toegeschreven aan Sint Benedictus, zegt Maessen. ‘Eerder Frans onderzoek naar het lichaam van de heilige heeft dat uitgewezen. Het lichaamsdeel zou van een andere Benedictus kunnen zijn, maar wellicht ook van een heel andere persoon.’ Eén mogelijkheid is dat het daarbij gaat om één van de zogenaamde ’11.000 maagden van Keulen’. ‘Volgelingen van de heilige Ursula,’ aldus Maessen, ‘die in de vroege Middeleeuwen de marteldood stierven.

Het aantal berust waarschijnlijk op een misverstand of op overdrijving, en ook de suggestie dat deze groep uitsluitend uit vrouwen bestond klopt niet. Van wie de arm precies was zullen we wel niet kunnen achterhalen. Sommige dingen blijven nu eenmaal een mysterie. Dat maakt de relikwie overigens niet minder interessant of waardevol – een overblijfsel dat al zo lang wordt vereerd heeft per definitie grote waarde.’

De afdeling Radiologie van het AMC was al eerder betrokken bij oudheidkundig onderzoek. Tussen 1996 en 2005 werden een aantal Egyptische mummies uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden met beeldvormende technieken onderzocht. De kanunnik van Thorn is echter de eerste mummie onder de scan waarvan de organen waarschijnlijk nog intact zijn. ‘We zijn daar zeer benieuwd naar, maar kijken ook naar bijvoorbeeld slijtage van gewrichten en de mate waarin het lichaam is volgroeid –aanwijzingen voor de leeftijd van de overledene,’ aldus AMC-radioloog Mario Maas.

Het scannen van de Thornse vondsten gebeurt onbezoldigd en buiten werktijd. In het kader van het project zal het Amsterdams Archeologisch Centrum van de Universiteit van Amsterdam de botresten uit de relictenkist van de Abdijkerk nader onderzoeken. .

Op 23 maart worden de heringerichte Abdijkerk van Thorn en het museum ‘Het land van Thorn’ feestelijk heropend. De onderzochte mummie en andere grafvondsten worden museaal gepresenteerd in de oost-crypte van de kerk.

Het AMC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra (UMC’s) in Nederland en heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMC's.
Andere UMC’s die deel uitmaken van de NFU zijn het azM, Erasmus MC, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VU medisch centrum. In totaal zijn 60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMC’s.
Provincie:
Tag(s):