'Zwarte Piet en negerzoenen'

De Amerikaanse historicus Allison Blakely onderzocht in zijn boek ‘Blacks in the Dutch World’ hoe deze beeldvorming zich de afgelopen eeuwen ontwikkelde.

De beeldvorming van de ‘zwarten’, ‘negers’ of ‘moren’ in Nederland is veelzijdig, ambigu en soms zelfs paradoxaal. Het beeld sprak eeuwenlang tot de verbeelding, ook toen er nog nauwelijks sprake was van een zwarte bevolking in Nederland. In folkloristische gebruiken, beeldende kunst, literatuur en religieuze tradities vinden we beelden van de ‘zwarte’ of ‘moor’ terug.

Het varieert van slaaf, ongeciviliseerde wildeman, duivel, boeman of clown tot de edele zwarte koning in het kerstverhaal. In de figuur van Zwarte Piet komen de vele beelden samen. Zwarte Piet is ontstaan uit christelijke en heidense tradities, maar hij is ook een ‘moor’ die samen met Sinterklaas de ontmoeting van Oost en West symboliseert. Hetzelfde geldt voor het beeld van de Gaper, die de gevel van veel apotheken siert, de Rokende Moor in de tabaksreclame of de zwarte boeman in vele kinderliedjes.