Aboutaleb: 'Voorkom dat nabestaanden in de bijstand belanden'

Zo kan worden voorkomen dat nabestaanden die lang zonder werk blijven en na het aflopen van de ANW-uitkering een beroep moeten doen op de bijstand. Het gaat daarbij alleen om de nieuwe gevallen. Staatssecretaris Aboutaleb van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft dit vandaag gezegd tijdens de conferentie ‘Voorzorg voor nabestaanden’ van de Sociale Verzekeringsbank.

Op dit moment ontvangen ruim honderdduizend mensen een nabestaandenuitkering. Nabestaanden hebben recht op zo’n uitkering als zij geboren zijn voor 1950. Voor mensen die later zijn geboren bestaat recht op een ANW-uitkering als zij een kind onder de 18 jaar hebben of arbeidsongeschikt zijn. De uitkering stopt als het kind 18 jaar wordt of als iemand herstelt en niet meer arbeidsongeschikt is.

Het risico bestaat dat nabestaanden dan een beroep op bijstand moeten doen. Zij hebben immers lange tijd niet of mogelijk zelfs nooit gewerkt. Om dit te voorkomen wil Aboutaleb in de ANW een arbeids- en re-integratieverplichting invoeren zoals die ook geldt voor bijstandsgerechtigden.

In ruil voor de uitkering moet iemand dan een opleiding of een re-integratietraject volgen en werk aanvaarden. Nabestaanden met een kind onder de vijf jaar kunnen op verzoek – net zoals in de bijstand – worden vrijgesteld van de arbeidsplicht.

Nu kunnen nabestaanden vrijwillig een beroep doen op de gemeente voor hulp bij re-integratie, maar hiervan wordt weinig gebruik gemaakt. Nabestaanden die voor 1950 zijn geboren vallen niet onder de verplichting. Zij hebben vaak de pensioengerechtigde leeftijd al bijna bereikt.

Het voorstel heeft betrekking op ongeveer tweeduizend nieuwe nabestaanden die jaarlijks een beroep doen op de ANW. De gemeenten zullen de re-integratie van deze mensen op zich nemen.

Per saldo levert het voorstel geen geld op. Aboutaleb wil vooral voorkomen dat nabestaanden langdurig op een uitkering aangewezen blijven en zo in een sociaal isolement raken. Naar verwachting zal het voorstel begin volgend jaar naar de ministerraad worden gestuurd.