Omdat patiënten met diabetes type I een groot risico op acute complicaties hebben, moet deze groep zeer nadrukkelijk worden afgeraden om te vasten. Ook patiënten met diabetes type 2 met vaatcomplicaties of al eerdere ontregelingen tijdens een vastenperiode kunnen het vasten beter overslaan. De Koran geeft vrijstelling aan mensen die chronisch ziek zijn en behandeld worden met medicijnen.
Dat meldt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde dat morgen verschijnt in een artikel van internist drs. E.W. Meesters, co-assistent drs. M. Ahdi, nurse practitioner mw. F. Malki, verpleegkundig specialist mw. W. van Oosten en internist-vasculair geneeskundige dr. V.E.A. Gerdes. Allen zijn verbonden aan het Slotervaartziekenhuis in Amsterdam.
Allochtone patiënten behoren behoren tot de belangrijkste risicogroepen voor diabetes. Vooral bij Surinamers, Hindoestanen, Turken en Marokkanen komt suikerziekte 4 tot 6 keer vaker voor dan bij autochtonen. Gedeeltelijk hangt dit samen met meer overgewicht en minder lichaamsbeweging. Daarnaast hebben zij een slechtere metabole regulering en daardoor een grotere kans op complicaties.
Volgens de onderzoekers doen huisartsen er goed aan zelf het onderwerp ‘diabetes en vasten’ ter sprake te brengen bij hun patiënten. ‘Het is soms raadzaam familieleden van de patiënt bij de besluitvorming te betrekken, omdat deze vaak op objectievere wijze de problemen kunnen benoemen. Verder kan de arts de patiënt adviseren contact op te nemen met de imam als hij twijfelt aan de mogelijkheid van vrijstelling.’
Dat veel moslims met Diabetes toch mee willen doen aan het vasten, komt volgens de onderzoekers door het gevoel van verbondenheid met de islamitische gemeenschap, schuldgevoelens jegens de vastende gezinsleden en de angst voor verlies van respect. Belangrijk is dan dat het vasten wordt begeleid door de huisarts. Deze wijst op het belang van gezonde voeding. Zo is de gebruikelijk ‘iftar’ na zonsondergang uit den boze. Dat is een maaltijd die vaak bestaat uit een stevige soep, met daarbij allerlei zoete lekkernijen. Dit kan leiden tot glucosepieken en een ontregeling van de instelling.
Ook zwangere vrouwen komen in aanmerking voor tijdelijke vrijstelling. Toch kan het volgens de onderzoekers voorkomen dat de zwangere diabetespatiënt toch wil vasten. Het team benadrukt dat huisartsen en verloskundigen dit ten strengste moeten afraden omdat voor het welzijn van de moeder als het ongeboren kind goed gereguleerde bloedsuikerwaarden noodzakelijk zijn.
