Veel handelingen in verpleging overbodig

Een voorbeeld van een dergelijke onnodige handeling, in feite een ritueel, is het routinematig scheren van een patiënt voorafgaande aan de operatie. Scheren is niet alleen erg tijdrovend maar bezorgt de patiënt ook overlast. Aangetoond is dat de infectiekans die men ermee denkt te verminderen, in de praktijk niet afneemt.

Een ander voorbeeld is het routinematig fixeren van cliënten in verpleeghuizen om te voorkomen dat ze uit bed vallen. Het achterwege laten van deze handeling leidt niet tot meer valincidenten.

In Nederland wormen 400.000 verpleegkundigen en verzorgenden de grootste beroepsgroep in de gezondheidszorg. Zij staan heel dicht bij de patiënten. De manier waarop zij hun beroep uitoefenen is dan ook van groot belang voor de kwaliteit en efficiency van de zorg.

Wetenschappelijke kennis is in de verpleging en verzorging nog geen gemeengoed. Veel verpleegkundige en verzorgende handelingen zijn niet wetenschappelijk onderbouwd omdat er nog weinig van deze zogenoemde evidence beschikbaar is, zeker in vergelijking met de medische wetenschap.

Verplegingswetenschap is een relatief jonge wetenschap. Maar als die wetenschappelijke kennis er wel is, wordt hij toch niet altijd toegepast. Verpleegkundigen en verzorgenden baseren hun handelingen vaak op opleiding en ervaring. Het blijkt moeilijk om in de zorg oude gewoonten los te laten en nieuwe aan te nemen. De handelingen zijn als het ware rituelen geworden.

Het overzicht van zinloze of zelfs schadelijke rituelen die het genoemde rapport biedt, kan een bijdrage leveren aan het uitbannen van deze handelingen. Daarnaast biedt het rapport handvatten om rituelen te doorbreken en nieuwe werkwijzen in de zorg succesvol door te voeren.