Weggebruikers spelen redelijk in op onverwacht gedrag van anderen

Maura Houtenbos van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid SWOV bracht ze in kaart in haar proefschrift Expecting the unexpected waarop zij op 8 januari 2008 aan de Technische Universiteit Delft beoogt te promoveren. Haar resultaten zijn van belang bij de ontwikkeling van intelligente in-voertuigsystemen (ADAS) die de communicatie tussen bestuurders onderling kunnen ondersteunen. Want hoe beter die is, met name in onverwachte situaties, hoe veiliger het verkeer.

De onderzoeksresultaten laten zien dat verwachtingen een belangrijke rol spelen bij het veilig afwikkelen van ontmoetingen tussen verkeersdeelnemers op kruispunten. Twee factoren bleken specifiek van belang: onzekerheid over hoe een andere weggebruiker zich gaat gedragen en de tijd en ruimte die er is om op het gedrag van die ander te reageren (de interactieruimte).

Opvallend is dat onverwacht gedrag van andere weggebruikers lang niet altijd tot een onveilige situatie leidt. De ontmoetingen lopen meestal goed af omdat automobilisten compenseren voor afwijkend, onverwacht gedrag van anderen. Als iemand bijvoorbeeld geen voorrang lijkt te krijgen, dan remt hij zelf maar. Overigens lijken automobilisten zich niet zo bewust te zijn van dit mechanisme.