Geiten en schapen verplicht vaccineren tegen Q-koorts

Daartoe heeft minister Gerda Verburg van Landbouw, Natuur en Voedelkwaliteit (LNV) anderhalf miljoen doses vaccin besteld; daarmee koopt zij de gehele beschikbare voorraad op. In november worden de eerste 100.000 doses geleverd. Samen met minister Ab Klink van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) schrijft minister Verburg dit zaterdagmiddag in een brief aan de Tweede Kamer.

Dit jaar was de vaccinatie alleen verplicht in Noord-Brabant en delen van Limburg en Gelderland. Die grens was noodgedwongen getrokken omdat er niet voldoende vaccin kon worden geleverd; het gebied is gekozen vanwege het hoge aantal Q-koortspatienten.

Het vorige maand aangekondigde tankmelkonderzoek begint in oktober; de eerste resultaten komen half november. Geiten- en schapenhouders moeten verplicht aan het tankmelkonderzoek meedoen, de regeling hierover gaat nog deze week in. Met dit onderzoek is een onderscheid mogelijk tussen Q-koortsbesmette bedrijven en Q-koortsvrije bedrijven. Het uiteindelijke doel van deze nieuwe aanpak is om nieuwe abortusgolven op de geiten- en schapenbedrijven te voorkomen.

Wanneer een bedrijf besmet wordt verklaard, mag het alleen gevaccineerde dieren aanvoeren, en geen dieren afvoeren naar andere melkleverende bedrijven. Verder gelden er maatregelen over hoe de mest moet worden behandeld en mogen er geen recreatieve bezoekers op het erf komen. Pas als een bedrijf een jaar lang Q-koortsvrij is, vervalt de besmetverklaring.

De producten van de dieren mogen het bedrijf wel verlaten, er zijn geen aanwijzingen dat Q-koorts zich via de melk of het vlees verspreidt.De ministers Verburg en Klink willen met deze maatregelen het aantal humane ziektegevallen terugdringen, maar zij waarschuwen voor te veel optimisme op de korte termijn: een vermindering van het aantal Q-koortspatienten is in 2010 nog niet te verwachten, hooguit een stabilisatie.

Dat heeft ondermeer te maken met het feit dat het vaccin weliswaar de abortusgolven op de bedrijven wegneemt en daarmee de grootste besmettingshaard, maar de ziekte niet geheel onderdrukt. Een andere reden is dat de bacterie die Q-koorts veroorzaakt lang in het milieu, tussen stofdeeltjes, kan overleven.