Leegstand dreigt voor veel Friese kerken

Uit het onderzoek blijkt dat de bouwkundige staat van de Friese kerken gemiddeld ‘redelijk’ is. Voor het onderhoud van de 550 Friese kerkgebouwen die nog in kerkelijk gebruik zijn, is de komende zes jaar € 55,4 miljoen nodig. Circa de helft daarvan is nodig voor restauraties; 191 kerkgebouwen hebben een gezamenlijke restauratieachterstand van € 26,6 miljoen.
Naast ontkerkelijking spelen financiële problemen binnen de kerkelijke gemeenschappen een belangrijke rol in de problematiek van vrijkomende kerkgebouwen. Bijna de helft van de kerkbesturen die aan de enquête hebben meegewerkt, zegt voor maximaal tien jaar voldoende inkomsten te hebben voor de instandhouding van het kerkgebouw. Een op de vijf heeft zelfs nog maar voor vijf jaar voldoende inkomsten.

In ongeveer de helft van 168 dorpen waar onderzoek gedaan is naar bestuurlijk-organisatorisch potentieel, blijkt die bestuurskracht klein te zijn en de continuïteit twijfelachtig. De kans dat deze dorpen een herbestemming vinden en organiseren voor een vrijkomend kerkgebouw, is klein. Bovendien beperken de vele dorpshuizen in Friesland de kans dat deze kerkgebouwen voor gemeenschapsactiviteiten gebruikt kunnen worden.
De Stichting Alde Fryske Tsjerken heeft voor het onderzoek samengewerkt met het Steunpunt Monumentenzorg Friesland, de Stichting Behoud Kerkelijke Gebouwen Friesland, de Monumentenwacht en Doarpswurk.

In het rapport is een bijlage opgenomen met alle 770 kerkgebouwen in Friesland die voor kerkelijk gebruik gebouwd zijn. Daarmee is Friesland de eerste provincie die echt álle kerkgebouwen geïnventariseerd heeft. Het rapport is een pure inventarisatie van de situatie, en bevat geen aanbevelingen. De provincie Fryslân ziet het rapport als een belangrijke bouwsteen voor het nog te ontwikkelen Deltaplan Fryske Tsjerken.