'Piloten reageerden te laat op technisch probleem'

Dit heeft Pieter Van Vollenhoven als voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) woensdagmiddag bekendgemaakt bij de presentatie van de eerste rapportage met de eerste voorlopige resultaten van het onderzoek in Den Haag.

Hoogtemeter
De linker radiohoogtemeter gaf aan dat het toestel zich op een hoogte van min 8 foot zou bevinden maar in werkelijkheid vloog het toestel vlak na het inzetten van de landing, dat dus op de automatische piloot gebeurde wat voor Turkish Airlines gebruikelijk is, op een hoogte van 1950 foot oftewel ca. 650 meter.

Te lage landingssnelheid
Het gevolg was dat, doordat de gashendel door de automatische piloot werd dichtgetrokken, de landingssnelheid van het vliegtuig op een werkelijke hoogte van ca. 150 meter ongeveer 175 km/h bedroeg terwijl dat 260 km/h zou moeten zijn. ‘Op het dichttrekken van de gashendel hebben de piloten in eerste instantie niet gereageerd’, meldt Van Vollenhoven.

’Te laat ingegrepen’
Vervolgens naderde het toestel de zogenaamde overtreksnelheid, de snelheid waarbij het vliegtuig door de te lage snelheid geen opwaartse kracht meer had. Dit is in de cabine gesignaleerd doordat de stuurknuppel begon te trillen.

Hierop hebben de piloten direct de gashendel helemaal opengetrokken op vol vermogen maar dit gebeurde veel te laat waardoor het toestel 1 kilometer voor de landingsbaan neerstortte op de akker. Hierbij heeft de staart van het toestel als eerste de grond geraakt en is afgebroken.

Romp toestel breekt
Vervolgens is de romp ter hoogte van de businessclass door de klap afgebroken doordat het neuswiel zich in de grond boorde en brak ook het landingsgestel af. Vervolgens zijn ook de twee motoren van het toestel afgebroken en zijn doordat ze nog op vol vermogen draaiden ca. 250 meter doorgevlogen voordat zij ook op de grond terechtkwamen.

Zwarte doos
Na het uitlezen van de zwarte dozen, waarin zich de vluchtgegevens en gesprekken van de laatste 25 uur bevonden, bleek dat de linker radiohoogtemeter twee keer eerder een foutieve hoogte heeft aangegeven tijdens het landen.

Waarschuwing voor Boeing
Van Vollenhoven heeft vliegtuigfabrikant Boeing ook direct van deze bevindingen op de hoogte gesteld en gewaarschuwd. Als advies zou Boeing de handleiding moeten aanpassen zodat wanneer er zich een storing in één van beiden radiohoogtemeters voordoet de piloten de automatische piloot direct moeten uitschakelen en de besturing van het toestel dus direct zelf moeten overnemen.

Boeing heeft aangegeven dat een waarschuwing zal worden verzonden aan alle gebruikers van dit type toestel, om hen attent te maken op dit mogelijke risico.

Vervolg onderzoek OVV
‘Het vervolgonderzoek van OVV zal zich nu richten op enerzijds het functioneren van de radiohoogtemeters in combinatie met de werking van de automatische piloot en de regeling van het vermogen van de straalmotoren en anderzijds ook op de crisisbeheersing. Hoe is de ramp afgehandeld en wat valt hieruit te leren. In dit onderzoek zal ook aandacht worden besteed aan de passagierslijst. De berging van het wrak geschiedt vermoedelijk eind deze week. Voor - mogelijk – nader onderzoek zal het vliegtuig worden overgebracht naar een andere locatie’, meldt Van Vollenhoven tenslotte.

134 inzittenden
Aan boord van de Boeing 737, die van Istanbul naar Schiphol onderweg was, bevonden zich vorige week woensdag 127 passagiers en 7 bemanningsleden.

De meeste dodelijke slachtoffers vielen te betreuren bij de breuk in de businessclass en de drie bemanningsleden in de cockpit zijn door de enorme krachten van remming mede veroorzaakt door het vastzittende neuswiel en voorwaartse druk van het vliegtuig overleden.

Negen personen, waaronder de 3 gezagvoerders en een steward van Turkish Airlines, vonden de dood en ruim tachtig passagiers raakten gewond. Op dit moment bevinden nog 28 gewonden zich in het ziekenhuis.