Burgers krijgen een politiestrafbeschikking na overtreding

De huidige politietransactie komt te vervallen. Dat gebeurt niet overal tegelijk. Eerst zijn de arrondissementen Almelo, Zwolle, Utrecht en Lelystad aan de beurt. De rest van Nederland volgt in de loop van het jaar.

In de praktijk zijn de gevolgen voor de burger beperkt. De bijna duizend overtredingen waar nu een politietransactie voor wordt uitgeschreven, veranderen niet. Het gaat dan bijvoorbeeld om verkeerd stallen van een fiets, zonder geldige akte vissen, roken op stations of in het openbaar vervoer, verkeerd aanbieden van huisafval, verstoring van de nachtrust door rumoer of burengerucht en het beschadigen van bomen of planten in parken en bossen.

Als burgers hiervoor worden staande gehouden krijgen zij - net zoals nu gebeurt - op straat een bon uitgereikt. Maar hun beklag moeten zij straks bij de officier van justitie doen. Nu brengt het openbaar ministerie de zaak nog voor de rechter als de verdachte een transactievoorstel negeert.

Bij de politiestrafbeschikking is dat niet meer het geval. Als de bestrafte wil dat de rechter een oordeel velt, moet hij zelf het initiatief nemen en verzet instellen. Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) verstuurt de politie strafbeschikking en int de geldboete.

De nieuwe politiestrafbeschikking is een gevolg van de Wet OM-afdoening die in 2008 is ingevoerd en ervoor moet zorgen dat de rechtshandhaving in Nederland efficiënter verloopt. Eenvoudige zaken worden niet langer door de rechter afgedaan, maar door opsporingsambtenaren en het openbaar ministerie. Hierdoor krijgt de rechter meer tijd voor de grote en gecompliceerde strafzaken.