De heffing hangt samen met de stijging van de lasten voor riolering en het beleid van gemeenten om de rioleringslasten meer uit de rioolheffing te bekostigen.
Lasten voor riolering gestegen
Nederlandse gemeenten verwachten dit jaar 1 303 miljoen euro op te halen aan rioolheffing, tegen 651 miljoen euro in 2000. De verdubbeling van de opbrengst vloeit voor een deel voort uit een lastenstijging. De afgelopen zes jaar zijn de lasten voor riolering met gemiddeld 4,2 procent per jaar gestegen. De opbrengst van de rioolheffing nam in dezelfde periode met 7,3 procent per jaar toe. Gemeenten mogen rioolbelasting heffen om de lasten van het gemeentelijk waterbeheer te bekostigen.
De kosten van het beheer van het rioolstelsel zijn de laatste jaren gestegen door de aanpak van achterstallig onderhoud, strengere milieu-eisen en het aansluiten van woningen in het buitengebied. Bovendien kunnen sinds 2008 de kosten voor de gescheiden afvoer van het regenwater en het grondwaterbeheer uit de rioolheffing worden gedekt.
Kostendekking toegenomen
De opbrengst van de rioolheffing is ook gestegen omdat gemeenten de lasten voor riolering meer dan voorheen uit de rioolheffing financieren en minder uit de algemene middelen. In 2004 werd 84 procent van de rioleringslasten uit de rioolheffing bekostigd; in 2010 is dit bijna 100 procent.
De afschaffing van de onroerendezaakbelasting voor gebruikers in 2006 maakte het voor gemeenten moeilijker om de lasten voor riolering te dekken uit de algemene middelen. Veel gemeenten verhoogden hierop het tarief van de rioolheffing of breidden de werkingssfeer van de heffing uit. Daarnaast voerde een aantal gemeenten voor het eerst een rioolbelasting in. In 2004 hadden twintig gemeenten nog geen rioolheffing; in 2010 geldt dat alleen nog voor Terneuzen.
