Veel jongeren hebben foute seks

Vooral meisjes hebben ermee te maken: maar liefst 84% van de meisjes die aan het onderzoek deelnamen, heeft sinds haar 14e zo’n ervaring gehad. Bij de jongens is dit percentage 66%. Effectieve preventie, in de vorm van een samenhangend programma voor seksuele en relationele vorming, is hard nodig.

Bij grensoverschrijdende seksuele ervaringen wordt iemand die geen seks wil overgehaald, gemanipuleerd, gechanteerd of gedwongen om toch seks te hebben of fysieke seksuele handelingen uit te voeren. Bij seksuele ervaringen zónder fysiek contact wordt iemand ongevraagd geconfronteerd met seksuele opmerkingen, seksuele bewegingen, masturberen voor een webcam, het toegestuurd krijgen van porno, enzovoort.

Meisjes en homoseksuele jongens vaak slachtoffer

Voor het meemaken van grensoverschrijdend seksueel gedrag mét en zónder fysiek contact kwamen twee duidelijke risicogroepen naar voren: meisjes en homoseksuele jongens. Bij ervaringen zónder fysiek contact liepen ook niet-westerse, religieuze jongeren een verhoogd risico.

Jongens vaak dader

Jongens vormden een risicogroep als het ging om het zélf overschrijden van andermans grenzen. Het opleidingsniveau bleek ook gerelateerd aan het vertonen van grensoverschrijdend seksueel gedrag: lager opgeleide jongeren overschrijden vaker de grenzen van de ander, waarbij er géén sprake was van fysiek contact, terwijl hoger opgeleide jongeren dit vaker deden in seksuele ervaringen mét fysiek contact.

Duidelijk communiceren helpt

Duidelijk communiceren over seks en aangeven wat je wel en niet wilt, helpt om veelvoorkomende vormen van grensoverschrijdend gedrag te voorkomen, zoals aandringen, zeuren, boos worden, liegen of gebruik maken van iemands dronkenschap om seks te krijgen. Als een partner fysiek geweld gebruikt om seks te krijgen, helpen communicatieve vaardigheden niet.

Over het onderzoek

De onderzoekers vroegen via internet aan 1350 seksueel actieve jongeren tussen de 15 en 25 jaar welke grensoverschrijdende ervaringen en gedragingen zij vanaf hun 14e zelf wel eens hebben meegemaakt of uitgeoefend. De ervaringen varieerden van een ongevraagde seksuele opmerking tot aan gedwongen seks. In het huidige onderzoek is gekeken of het meemaken van seksueel grensoverschrijdend gedrag samenhangt met bijvoorbeeld overmatig alcoholgebruik of het kijken naar porno, maar er kon niet worden gesteld dat het een het gevolg is van het ander. Om oorzaak-en-gevolg-relaties te onderzoeken heeft ZonMw een subsidie voor vervolgonderzoek toegekend aan de Universiteit Utrecht en de Rutgers Nisso Groep. Zij zullen onder meer onderzoeken wat er daadwerkelijk aan het vertonen of meemaken van grensoverschrijdend seksueel gedrag vooraf gaat, zodat duidelijk wordt hoe we dit probleem het beste kunnen aanpakken. De resultaten worden in de eerste helft van 2011 verwacht.