Het gaat daarbij vooral om waanachtige ideeën of lichte gevoelens van paranoia. Van de bijna 7700 ondervraagde Nederlandse jongeren tussen 12 en 16 jaar, rapporteert ongeveer 40% dat ze vaak zo’n ervaring hebben. Dat stelt NWO-onderzoeker Hanneke Wigman op basis van haar promotieonderzoek. Ze promoveert op vrijdag 16 september aan de Universiteit Utrecht.
vijf vormen
‘Milde psychotische ervaringen’ zijn volgens de onderzoekster op te delen in vijf vormen: hallucinaties, wanen, paranoia, grootheidswaan en paranormale overtuigingen. Hieronder vallen bijvoorbeeld het horen van stemmen, het gevoel dat gedachten uit je hoofd gehaald worden, of het gevoel dat mensen zich anders voordoen dan ze zijn. Deze ervaringen zijn milder van aard dan in het geval van een psychose, een van de zwaarste psychiatrische aandoeningen.
Hanneke Wigman vergeleek via zelfrapportages de mate waarin dit soort psychotische ervaringen voorkomen onder pubers (12-16 jaar) met die onder volwassen vrouwen (18-45 jaar). Hieruit bleek dat zo’n 40% van de jongeren regelmatig tenminste een van de vijf vormen van een psychotische ervaring heeft, tegenover slechts 2% van de volwassenen. Tevens merkte de onderzoekster verschillen op tussen adolescente jongens en meiden wat betreft de soort ervaringen. Zo werd bij jongens grootheidswaan vaker gerapporteerd dan bij meisjes. Hallucinaties, waanbeelden, paranoia en paranormale overtuigingen kwamen meer voor bij meisjes.
