Luchtvervuiling: buiten is het gezonder dan op kantoor

Daarnaast kunnen interacties tussen verschillende stoffen tot effecten leiden die groter zijn dan het ‘opgetelde' risico van de afzonderlijke stoffen. Dit blijkt uit onderzoek van milieukundigen van de Radboud Universiteit.

De onderzoekers schatten het gezondheidsrisico van vijf veelvoorkomende luchtvervuilende stoffen en zes voedselbestrijdings-middelen in voor inwoners van de denkbeeldige Europese stad Urbania. Daarvoor gebruikten ze bestaande data, verzameld op diverse Europese locaties. Zo construeerden ze een 'breed vervuilingsbeeld' voor een gemiddelde Europese stad.

De onderzoekers bestudeerden de virtuele blootstelling aan schadelijke stoffen voor drie leeftijdscategorieën: jonge kinderen (0-6 jaar), werkende volwassenen (18-65) en ouderen (65plus) en keken naar vijf 'micro-omgevingen' waar de vervuiling op kan treden: buiten, thuis, op kantoor, op school/de crèche en in auto's.

Binnen niet beter dan buiten
Opvallende conclusie is dat het binnenmilieu (thuis, kantoor, school, auto) voor alle leeftijdscategorieën het meeste bijdraagt aan het gezondheidsrisico als gevolg van blootstelling aan stoffen. Dat gold met name voor de luchtvervuilende stoffen PM10 (of fijnstof), benzeen en naftaleen. Ad Ragas legt uit: 'Die stoffen komen binnenshuis voor als gevolg van roken, het verbranden van wierook, de open haard. Maar het zijn ook stoffen die uit materialen komen die in huis gebruikt worden zoals tapijt, verf, gipsplaat. 't Gaat steeds om lage concentraties die in de loop der tijd minder worden, maar zeker als je niet goed ventileert, blijven ze in huis hangen. Daar heb je buiten minder last van. En daar komt bij: 80 procent van de tijd brengen mensen binnenshuis door, dat verklaart ook waarom de blootstelling binnenshuis belangrijker is.'

Wisselwerking
Nieuw aan het onderzoek is de aandacht voor de interacties tussen stoffen. Ragas: 'We hebben gekeken wat bestaande modellen daarover voorspellen en dan moet je constateren dat de gezondheidsrisico's daardoor mogelijk groter zijn dan tot nog toe bekend is. De toxische werking van stoffen kan toenemen door onderlinge reacties.'

Concreet betekent het onderzoek voor een stad als Urbania dat reductie van fijnstof in huis en de verbetering van de luchtkwaliteit binnenshuis gunstig kunnen zijn voor de volksgezondheid, niet alleen op zichzelf maar ook door de wisselwerking met andere stoffen. Nog concreter beveelt Ragas aan: vaker luchten, goed ventileren. En: 'Meer onderzoek, ook in de praktijk, naar de interacties van schadelijke stoffen.'