Scholen mogen eisen stellen waarop leerlingen hoofddoek dragen

In de herfst van 2010 ontstond bij een Utrechtse middelbare school commotie over de draagwijze van hoofddoeken door islamitische leerlingen. Om duidelijkheid te verschaffen, legde de school deze zaak voor aan de CGB. Laat de wet ruimte voor de school om kledingvoorschriften te hanteren met het oog op goede communicatie? Ja, oordeelt de CGB, maar wel onder bepaalde voorwaarden.

Leerlingen moeten op school in beginsel de ruimte krijgen om hun godsdienst of levensovertuiging te uiten door middel van hun kleding. Dat geldt zowel voor openbare scholen, als voor het bijzonder onderwijs. Dat volgt uit de Algemene wet gelijke behandeling. Het betekent bijvoorbeeld dat een school een leerling niet zomaar mag verbieden om een hoofddoek, een keppeltje of een kettinkje met een kruisje te dragen.

Dat wil niet zeggen dat een school geen enkele eis aan kleding mag stellen. Kledingvoorschriften en gedragscodes zijn heel gebruikelijk op school. Maar als die voorschriften beperkingen meebrengen voor godsdienstige uitingen, zijn ze alleen toegestaan als de school zwaarwegende belangen heeft. Bijvoorbeeld als leerlingen door de manier waarop zij hun kleren dragen het leerproces belemmeren. Dan mag de school er eisen aan stellen.

De Utrechtse middelbare school hanteert sinds schooljaar 2010-2011 een kledingvoorschrift dat onder meer inhoudt dat leerlingen die een hoofddoek dragen daarmee slechts het haar mogen bedekken. Dat is nodig voor een goede communicatie. De CGB oordeelde dat dit een terechte eis is voor de leerlingen die vanaf schooljaar 2010/2011 op de school zijn begonnen. Zij zijn bij aanmelding op de hoogte gesteld van deze regel. Voor leerlingen die voordien al op school zaten en hun hoofddoek zodanig droegen dat deze een groot deel van het gezicht bedekte, geldt dat eventuele sancties zoals verwijdering van school een te zware maatregel zouden zijn.

Anders dan in eerdere oordelen dit jaar beroept deze school zich niet op haar religieuze identiteit. De school staat hoofddoeken dan ook toe, maar stelt wel eisen aan de mate waarin deze het gezicht bedekken. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld haardracht (zoals het dragen van een pony) waardoor de ogen niet bedekt mogen worden.