zaterdag, 18. augustus 2012 - 9:29

Schat gevonden in wrak uit 18e eeuw op Terschelling

Terschelling

Op de Boschplaat op Terschelling is eind juli een deel van het wrak van een oud vrachtschip uit de 18e eeuw aangespoeld. 'Het wrak werd gevonden door één van onze boswachters', meldt Staatsbosbeheer zaterdag.

De gelukkige boswachter deed een week vrijwilligerswerk op het eiland. Het gebeurt wel vaker dat na een storm of duinafslag wrakdelen opduiken, maar de recente vondst is bijzonder omdat er in het schip nog een restant van de lading lag. In het wrak zijn koperen pannen, bossen koperen staven, potscherven en geglazuurde kralen gevonden die vroeger als ruilmiddel werden gebruikt.

Handelsschip
Conservator Frans Schot van het gemeentelijk museum 't Behouden Huys is opgetogen over het wrak dat zomaar boven kwam drijven. Schot: "We denken dat het om een deel van een handelsschip gaat dat in de 18 eeuw op weg was naar West-Indie. Koper werd in die tijd veel uit Zweden gehaald. Dat zou de vertrekhaven geweest kunnen en zijn. Voorlopig blijft het gissen waar het schip is vergaan."

Vondst
Boswachter Sjaak van Dijk (53) uit Nijverdal en zijn vrouw Ilse waren een week als vrijwillig vogelwachters aan het werk en vonden het wrak. Toen zij op een avond langs het strand liepen, zagen zij op de vloedlijn iets opvallends dat in de beleving van Van Dijk op een sloep leek. Met het tij ging het op en neer.

Hij ontdekte tussen het zand, dat in een dikke laag die op de bodem lag, tal van potscherven, een aantal aan elkaar gekoekte koperen pannen en bossen koperen staven. De staven waren gebundeld met koperdraad, waaraan volgens de vinder een loden zegel zat.

Kralen
In de romp zag de boswachter ook een gebroken fles, waaruit een grote hoeveelheid witte kralen van divers formaten waren gerold. Omdat het zegel er erg oud uitzag, vermoedde Van Dijk dat ook de kralen een hoge leeftijd zouden hebben. Voordat de vloed weer opkwam, wist hij een grote hoeveelheid veilig te stellen.

"De kralen zijn inderdaad uniek", zegt conservator Frans Schot, die door Staatsbosbeheer van de aanwezigheid van het wrak op de hoogte werd gebracht. "We hebben er een deskundige over geraadpleegd en die is helemaal lyrisch", zegt Schot. Het gaat om kralen die in de 18e eeuw als betaalmiddel werden gebruikt en waarmee in die tijd slaven werden betaald.

Broedseizoen
Staatsbosbeheer is erg behoedzaam omgegaan met de vondst, omdat in de directe omgeving nesten lagen van strandbroeders zoals de zeldzame bontbekplevier en de strandplevier. `We wilden de natuur uiteraard geen schade toebrengen en hebben er vanwege het broedseizoen ook niet direct ruchtbaarheid aan gegeven ", zegt boswachter Jan Ellens.

'We beseften wel direct dat dit materiaal voor Terschelling behouden moest blijven. Op onze aanwijzingen is een shovel naar de vindplaats gereden om het wrakdeel boven de waterlijn te slepen." Toen konden ook de staven en pannen die Van Dijk al had ontdekt, worden geborgen.

Onderzoek volgt
Diverse instanties, zoals het scheepvaartmuseum in Amsterdam en de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in Amersfoort zijn het er inmiddels ook over eens dat er iets bijzonders op Terschelling is ontdekt. "Op basis van gemailde foto's reageerden zij enthousiast", zegt Schot. Vanwege vakanties van experts is er nog geen onderzoek gestart.
Provincie:
Tag(s):