zaterdag, 27. oktober 2012 - 23:48 Update: 08-07-2014 0:45

Steeds meer mensen met een brok in de keel op Spoedeisende Hulp

Amsterdam

Een groeiend aantal mensen heeft de grootste moeite met het doorslikken van voedsel, vermoedelijk vanwege een allergische slokdarmontsteking. Uit AMC-onderzoek blijkt dat deze aandoening de laatste jaren explosief is gegroeid.

Het is een steeds vaker voorkomend tafereel op de Spoedeisende Hulp: er komen mensen met zulke ernstige passageproblemen, dat een endoscoop de vastzittende voedselbrok moet doorduwen. Een echte spoedindicatie, legt maag-, darm-, leverarts Arjan Bredenoord uit: een voedselbrok zit vast, mensen krijgen het niet uitgebraakt, speeksel kan niet passeren, wat weer kan leiden tot verslikken. ‘Normaal gesproken is een slokdarm flexibel en kan hij rekken en knijpen. Maar door een langdurige ontsteking krijg je littekenweefsel. Zo wordt de slokdarm nauwer en stugger. Vastzittend voedsel kan door de druk het weefsel beschadigen en zelfs een gat veroorzaken.’

Aparte ziekte
In de VS werd al veel over dit type slokdarmontsteking gepubliceerd. Dat maakte Bredenoord alert. ‘We zagen dat steeds meer patiënten met passageklachten een bepaald patroon in de slokdarm hadden. Dat paste niet bij de ziekten die we op dat moment kenden. Als we dan een biopt namen, zagen we heel veel eosinofielen, allergische afweercellen. Zo groeide het besef dat er sprake is van een aparte ziekte, eosinofiele oesofagitis, een allergische slokdarmontsteking.’ Opvallend is dat tweederde van de patiënten ook andere allergische ziektes heeft, zoals hooikoorts, eczeem, voedselallergie of astma, of dat het in de familie voorkomt.

Vervolgens raadpleegde arts-onderzoeker Bram van Rhijn een landelijke database met uitslagen van pathologisch onderzoek. Hij zag dat de diagnose eosinofiele oesofagitis de laatste jaren veel vaker voorkomt. Hij spreekt zelfs van een explosieve toename: ‘Tot 2005 zag je jaarlijks slechts enkele gevallen in Nederland, in 2010 waren het er al 200 per jaar. Veel passageklachten waarvan we de oorzaak niet kenden, blijken terug te voeren op deze ziekte.’

Ons immuunsysteem vatbaarder
Een deel van de toename verklaren de onderzoekers uit betere herkenning. ‘Als je beter oplet, kom je het vaker tegen’, vertelt Van Rhijn. ‘Tegelijk werkt het ook andersom: omdat het meer voorkomt, gaan we beter kijken.’ Maar naast de betere diagnose is er ook een andere factor die de toename zou kunnen verklaren. Daarvoor verwijzen Bredenoord en Van Rhijn naar de hygiënehypothese: we worden minder blootgesteld aan parasieten en infecties, waardoor ons immuunsysteem zich zo ontwikkelt, dat het later vatbaarder is voor allergische ziektes. Van Rhijn: ‘De laatste decennia zijn ook andere allergische aandoeningen toegenomen.’

In het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde publiceerden ze onlangs over deze oorzaak van passageproblemen, die volgens hen nog vaak wordt gemist. Je moet er echt alert op zijn, stelt Bredenoord. Want passageklachten kunnen ook andere oorzaken hebben. ‘Een biopt is essentieel voor het stellen van de diagnose’, vult van Rhijn aan. ‘Een deel van de patiënten heeft duidelijke afwijkingen, maar veertig procent heeft op het eerste gezicht een normale slokdarm. In die biopten zie je de afweercellen, de eosinofielen. Dus: als iemand passageklachten heeft, moet je altijd een biopt nemen.’

Eosinofiele oesofagitis is een invaliderende ziekte waar tot nu toe niet veel aandacht voor was, vertelt Bredenoord. ‘Op de lange termijn wordt de slokdarm steeds nauwer en kunnen patiënten alleen nog maar gemalen voedsel tot zich nemen.’

Geen medicijn
Op dit moment is er geen medicijn geregistreerd voor deze ziekte. Er worden verschillende behandelingen toegepast. Bredenoord: ‘We geven zuurremming, met wisselend resultaat. Ook kunnen we het immuunsysteem onderdrukken. Soms adviseren we om longpufjes door te slikken — zo krijg je een laagje in de slokdarm. Met een dieet van elementaire voeding vermijd je alle stoffen die allergieën kunnen geven. Dan geneest de ziekte, maar dat is eigenlijk niet vol te houden.’
Categorie:
Tag(s):