zaterdag, 3. augustus 2013 - 22:34 Update: 03-07-2014 0:54

Broodje hamburger uit stamcellen

foto van broodje hamburger | fbf
Foto: fbf
Maastricht

Door de toenemende welvaart wereldwijd dreigt er straks een ernstig tekort aan voedsel, zoals vlees.

In Maastricht werkt men sinds 2011 aan een oplossing en die wordt maandagmiddag door professor Mark Post van de Universiteit Maastricht aan de wereld gepresenteerd.  Hij zal een kweekvleesburger koken en opdienen voor een genodigd publiek in Londen. Tijdens het evenement wordt ook kort de wetenschap achter de hamburger toegelicht.

Prof. dr. Mark Post, hoogleraar Vascular Physiology and Tissue Engineering aan de Universiteit Maastricht (Faculty of Health, Medicine and Life Sciences), is bezig met de ontwikkeling van vlees uit stamcellen, geschikt voor consumptie (‘in vitro meat’). In oktober 2011 geleden startte hij een nieuw project met het doel binnen één jaar een eetbare hamburger te kunnen produceren.

Hoe maak je de hamburger

Allereerst moeten spier-stamcellen worden gewonnen uit dieren, meestal zijn dat koeien, varkens of kippen. In het huidige project worden stamcellen van koeien gebruikt van slachtafval of biopsieën. Doordat gebruik wordt gemaakt van spier-stamcellen gaat dit vrijwel automatisch. Vervolgens moeten de cellen zich vermeerderen. Daarvoor is een voedingsbodem nodig. In dit project wordt gewerkt/geëxperimenteerd met commercieel verkrijgbare kweekmedia, aangevuld met kalfserum. In een volgend stadium wordt gewerkt aan synthetische media of eenvoudige en efficiënte bronnen van voedingsstoffen zoals algenextract. Dit laatste zal gebeuren aan de Universiteit van Amsterdam.

Het kweekvlees leeft en eet

Net als natuurlijke spiercellen moeten de gekweekte spiercellen zich verder ontwikkelen tot stevige spiervezels/bundels (‘bulking up’). Daarvoor worden ze bevestigd aan een afbreekbare drager van suikerpolymeren en getraind door opbouwen van spanning tussen twee ankerpunten in de bioreactor. Zodra de spiercellen in omvang toenemen, wordt het belangrijk dat het weefsel in leven wordt gehouden door continue toevoer van voedingsstoffen.

Voor de huidige dunne spierstripjes is regelmatig verwisselen van het kweekmedium voldoende. Om dikkere plakken vlees te maken zal een kanalensysteem in het vlees moeten worden gebruikt die ook van afbreekbare polymeren (suikerketens) kan worden gemaakt. Hier kan vervolgens medium doorheen stromen, zoals bloed door onze vaten stroomt. Om van het weefsel een eetbaar product te maken, zal ook de smaak en consistentie verbeterd moeten worden.

Dit gebeurt voornamelijk door het weefsel zoveel als mogelijk te laten lijken op het “natuurlijke” vlees (eiwitsamenstelling, vetweefsel e.d.). Mocht dit niet voldoende zijn dan zullen in de voedseltechniek geaccepteerde methoden worden gebruikt om smaak en consistentie te verbeteren. Als al deze stappen doorlopen zijn, heeft men bruikbaar spierweefsel dat vermalen kan worden tot gehakt en is de eerste gekweekte hamburger een

feit!

Op dit moment wordt in het project gewerkt aan het opschalen van de productie met bestaande technieken. Daarnaast wordt een project gestart voor het kweken van vetweefsel en een project om de expressie van myoglobine (zuurstofbindend eiwit dat in grote hoeveelheden voorkomt in spieren) op te hogen in het vlees. Aan het ‘in vitro meat project’ wordt gewerkt door een team bestaande uit prof. dr. Mark Post en twee analisten. Het wordt volledig gefinancierd uit private gelden, met een investering van 300.000 euro voor het komend jaar.

Categorie: