zaterdag, 9. februari 2013 - 19:56 Update: 03-07-2014 1:02

Consument heeft ongewild en onbewust kleuterdieren op bord

EHF
Foto: Archief EHF
Amsterdam

Zestien (omgerekend ca 2,5 miljoen) van de Nederlanders eet liever geen vlees van jonge, onvolwassen dieren. Toch krijgt de overgrote meerderheid van deze mensen onbewust jonge dieren binnen (82%). Zij eten namelijk kip en varkensvlees maar weten niet dat dit vlees van veel jongere dieren afkomstig is dan bijvoorbeeld lamsvlees. Dit blijkt uit representatief onderzoek onder Nederlanders van 13 jaar en ouder, uitgevoerd door Intomart GfK, in opdracht van Wakker Dier.

De relatieve slachtleeftijd van plofkippen is in werkelijkheid het laagst, gevolgd door varkens, blijkt uit gegevens van Wakker Dier. Lamsvlees is zelfs één van de oudere vleessoorten in het schap. Omgerekend in mensenleeftijd worden kippen, varkens en lammeren respectievelijk op een leeftijd van 5, 13 en 24 jaar geslacht. Kip in de supermarkt komt dus feitelijk van een kleuterdier. Kippen en varkens bereiken tegenwoordig door fokkerij en voerregime op veel jongere leeftijd een hoog gewicht dan vroeger. Dit heeft veel dierenleed tot gevolg. 57% van de plofkuikens is kreupel door overgewicht, blijkt uit onderzoek van de WUR. Meer dan de helft van de varkens heeft gewrichtsafwijkingen, vaak lijdend tot pijn. De varkenssector kondigde onlangs aan dat zij bezig zijn een plofvarken te ontwikkelen. In 2022 wil men een varken hebben dat 1kg per dag groeit, en daardoor 23 dagen eerder naar het slachthuis kan, omgerekend op de leeftijd van 11 jaar.

Nederlanders geen besef van leeftijd dier op bord

Lamsvlees is relatief gezien een van de oudste vleessoorten in het winkelschap. Toch wordt het door 68% van de Nederlanders geassocieerd met ‘jong, onvolwassen vlees’ en door 44% van de mensen zelfs aangewezen als het jongst geslachte dier, blijkt uit het onderzoek van Intomart GfK. De relatief veel jonger geslachte varkens en kippen worden hier veel minder vaak voor aangewezen (door resp. slechts 0% en 16% van de respondenten). De meeste Nederlanders (90%) weten niet dat kippen en varkens relatief jonger worden geslacht dan lammetjes.

Omgerekend naar de overeenkomstige ‘mensenleeftijd’, wordt plofkip op kleuterleeftijd geslacht, met 5 mensjaar (geslacht na 6 weken). (Berekening ‘mensjaren’ door Wakker Dier: kuikens gaan op 1/3 van de geslachtsrijpe leeftijd naar de slacht. Mensen zijn gemiddeld op 15 jarige leeftijd geslachtsrijp. Als de kuikens mensen zouden zijn, zouden zij dus op 1/3 van 15 jaar naar de slacht gaan: 5 ‘mensjaar’). Kalfjes gaan tussen de 8 en 13 mensjaar (geslacht tussen 6 tot 9 maanden) richting het slachthuis en vleesvarkens op 13 mensjarige leeftijd (6 maanden). Het meeste lamsvlees in Nederlandse schappen is zo’n 24 mensjaar oud (8 maanden).

13% van de Nederlanders eet liever geen lamsvlees, omdat zij denken dat dit van een jong dier afkomstig is, blijkt uit het onderzoek van Intomart GfK. Tegelijkertijd eten veel van de mensen die liever geen jonge dieren eten, toch kip en varkensvlees, terwijl zij niet weten dat kippen en varkens veel jonger naar de slacht gaan dan lammeren.

Nederlanders bereid koopgedrag aan te passen

31% van de Nederlanders zegt dat wanneer zij erachter zouden komen dat een bepaald type vlees afkomstig is van een jong dier, zij het jonge vlees (waarschijnlijk) niet meer zal kopen. Hier bovenop zou nog eens 4 procent van de Nederlanders overstappen naar de biologische variant. Vrouwen zijn gemiddeld genomen bereidwilliger om het jonge vlees in het winkelschap te laten liggen: 38% van de vrouwen zal het jonge vlees (waarschijnlijk) laten liggen, ten op zichte van 23 % van de mannen.

Van de 2,5 miljoen Nederlanders die zeggen bij de aanschaf van vlees al rekening te houden met de leeftijd waarop een dier is geslacht, maar niet weet dat kip een jong dier is, zegt maar liefs 70% dat hij zijn consumptie gaat aanpassen nadat hij is geconfronteerd met het feit dat kip en varkensvlees van jongere dieren afkomstig is dan lamsvlees.

Snelle groei gaat ten koste van welzijn

De snelheid waarmee kippen en varkens groeien, belast het dierenlichaam volgens wetenschappers in fysiologisch opzicht evenveel als het beoefenen van topsport. Van het lichaam wordt volgens hen het uiterste gevraagd. Dit gaat ten koste van de gezondheid en welzijn van de dieren. Om in sporttermen te blijven: ze lopen veel en vaak pijnlijke blessures op.

Kippen

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de snelle groei van ons vee vaak leidt tot kreupelheid en gewrichtsontstekingen. Zo is de meerderheid (57%) van de vleeskuikens kreupel. 8 procent van de snelgroeiende vleeskuikens is zo kreupel, dat zij zelfs de voerbak niet of nauwelijks meer kan bereiken. Ook het immuunsysteem is aangetast, waardoor de kuikens veel antibiotica nodig hebben. Bovendien lijkt het verzadigingscentrum in de hersenen beschadigd. Dit centrum zorgt normaal gesproken voor een ‘vol’ gevoel. Plofkippen kunnen zich daardoor overeten aan het ongelimiteerde voer. Hun ouders lijden juist chronisch honger, omdat zij op streng dieet worden gezet om ‘ploffen’ te voorkomen.

Kippen zijn in de afgelopen decennia steeds sneller gaan groeien. De plofkip – de meest verkochte kip – groeit nu zo’n 55 gram per dag, waardoor hij in 6 weken op slachtgewicht is. In 1950 kreeg een vleeskip nog 16 weken de tijd om het slachtgewicht te bereiken. Biologische vleeskuikens groeien langzamer en mogen twee keer zo lang leven als plofkippen: 12 weken. Kippen met 1 of 2 Beter Leven sterren worden na 56 dagen geslacht.

Vleesvarkens

De snelle groei bij varkens, tot bijna een kilo per dag, leidt tot pijnlijke knie- en ellebooggewrichten die op hun beurt weer kunnen leiden tot kreupelheid. Volgens wetenschappers heeft de meerderheid van de rap groeiende vleesvarkens in meer of mindere mate last van (vaak pijnlijke) gewrichtsafwijkingen. Een Deens onderzoek vond dat het risico op afwijkingen in knie- en ellebooggewrichten met 20% toeneemt, voor elke 100 gram toename in dagelijkse groei.

Ook kunnen het hart en de longen van het moderne snelgroeiende turbovarken de groei amper meer bijhouden, wat kan leiden tot bijvoorbeeld oedeem. Het immuunsysteem is verzwakt en hiernaast vermoeden wetenschappers dat snelgroeiende vleesvarkens agressiever zijn dan hun soortgenoten: staartbijten komt vaker voor. Daarom worden de krulstaarten nu uit voorzorg bij vrijwel alle pasgeboren biggen onverdoofd afgeknipt.

Vleesvarkens komen gemiddeld zo’n 800 gram per dag aan, met uitschieters naar 1 kilo. Meer dan 5,5 kg per week. Dit is een toename van bijna eenderde ten opzichte van 1970. Toen groeide het vleesvarken met ongeveer 600 gram per dag. Een grote fokker (ToPigs) heeft al voorspeld dat dit in 2022 een kilo gemiddeld per dag zal zijn. Met dit groeitempo kan een varken in 2022 nog eens 23 dagen eerder richting winkelschappen, ten koste van het welzijn.

 

Provincie: