Deze politieke gevangenen kregen voor hun arbeid geen cent betaald. Dat meldt het actualiteitenprogramma EenVandaag donderdag.
Het was al bekend dat Ikea gebruik had gemaakt van deze diensten, maar nu blljkt dat ook Nederlandse bedrijven gebruik maakten van deze dwangarbeid. In de stasi-archieven duiken de namen op van HEMA, Wehkamp, C&A, Philips en Shell. Ze maakten direct en indirect gebruik van de politieke gevangenen die gedwongen werden te werken. Honderdduizenden Oost-Duitsers die zich verzetten tegen de dictatuur van het communisme werden opgesloten en gedwongen te werk gesteld. De DDR had indertijd harde westerse valuta nodig om het hoofd boven water te houden. Westerse bedrijven kwam dat wel goed uit. De DDR was voor hen een lagelonenland. Dat politieke gevangenen dit werk moesten doen, maakte niet zoveel uit. Maar of de Nederlandse bedrijven indertijd wisten onder welke omstandigheden de spullen zo goedkoop konden worden geleverd is nog onduideljk. Inmiddels hebben HEMA en Wehkamp al gereageerd op het nieuws van de dwangarbeid. Wehkamp in het AD: 'Dat soort praktijken betreuren en veroordelen we met kracht, want het past absoluut niet bij de wijze hoe we vandaag de dag als wehkamp.nl zaken doen.' En een woordvoerder van de HEMA liet donderdag weten dat het bedrijf gaat onderzoeken of er in de '70 en '80 zaken zijn gedaan met bedrijven uit de DDR die gebruikmaakten van dwangarbeid door Oost-Duitse politieke gevangen.
Maar niet alleen Ikea en Nederlandse bedrijven hebben gebruikt gemaakt van deze diensten, ook West-Duitse bedrijven als Quelle, Aldi, Karstadt en Neckermann en Volkswagen deden dat. Wisten zij allemaal niets van de omstandheden waaronder de Oost-Duitse producten werden geleverd? Roland Jahn, directeur Stasi Archieven, zegt hierover tegen EenVandaag: 'Wie met een dictatuur zaken doet, moet goed nagaan onder welke omstandigheden producten zo goedkoop worden gemaakt. Ze hadden het kúnnen weten als ze precies waren nagegaan hoe de productketen in elkaar zat, als ze informatie hadden ingewonnen.
De DDR verdiende met de dwangarbeid jaarlijks 200 miljoen D-mark. Geld dat het land hard nodig had.