maandag, 11. augustus 2014 - 13:40 Update: 11-08-2014 17:10

Over paar jaar meer lege boerderijen dan leegstande kantoren

Leegstand boerderijen straks groter dan bij kantoren
Foto: Archief EHF
Wageningen

De leegstand van gebouwen in het buitengebied zoals boerderijen neemt de komende jaren explosief toe. ‘Die leegstand zal veel groter zijn dan op de kantorenmarkt’, voorspelt Alterra-onderzoeker Edo Gies, op basis van onderzoek dat hij deed voor het InnovatieNetwerk naar vrijkomende agrarische bebouwing.

Gies bepleit daarom flexibiliteit van gemeenten tegenover het vestigen van bedrijfjes op het platteland. In 2030 staat 15 miljoen vierkante meter agrarisch onroerend goed leeg. Dat komt overeen met de oppervlakte van meer dan 2100 voetbalvelden. De verwachte leegstand van Nederlandse boerenerven overstijgt daarmee die van kantoren of winkels. In de komende twintig jaar zullen circa 24.000 agrarische bedrijven stoppen. 

Dat zijn steeds meer boerderijen met grote stallen, die ongeschikt zijn voor gangbare vormen van wonen en werken. “Die 24.000 bedrijven laten 32 miljoen vierkante meter aan woon- en bedrijfsgebouwen achter,” zegt Edo Gies, die het onderzoek uitvoerden met collega’s Wim Nieuwenhuizen en Rob Smidt. “Als onze verwachtingen uitkomen zorgt dit voor een leegstand van 15 miljoen vierkante meter aan bedrijfsgebouwen. Daarnaast zal 17 miljoen vierkante aan gebouwen van eigenaar veranderen.”

Stoppende boeren
Sinds 1970 hebben bedrijven veel aan schaalvergroting gedaan. Er zijn allemaal grote schuren en grote ligboxstallen bijgekomen. Die bedrijven stoppen nu langzamerhand. Voor die grote schuren die leeg komen te staan, wordt het moeilijk om een goede nieuwe economische bestemming te vinden. Stoppende boeren zullen hun gebouwen verkopen aan andere agrariërs die er een bedrijf voortzetten, aan niet-agrarische ondernemers die er gaan ondernemen en aan burgers die er gaan wonen. 

Zowel de enorme leegstand als ook de veranderingen van eigendom vragen indringende aandacht van beleidsmakers, bestuurders en gebruikers. Edo Gies: “Om verpaupering van het landelijk gebied te voorkomen, is herbestemming van groot belang. Innovatieve oplossingen zullen naast de nu al gebruikelijke oplossingen hard nodig zijn.”

Nieuwe bestemmingen
Provincies en gemeenten zien hergebruik van vrijkomende agrarische locaties steeds vaker als een kans voor revitalisering van het landelijk gebied, stelt het InnivatieNetwerk in een verklaring: Er zullen de komende twintig jaar veel nieuwe kansen ontstaan. Gebouwen een nieuwe functie geven met een duurzame maatschappelijke waarde vergroot de levendigheid op het platteland. Beleidsmakers kunnen het verschil maken door onnodig klemmende wet- en regelgeving los te laten en een stimulerende rol bij hergebruik en/of sloop te spelen. 

Nieuwe gebruikers zullen ook meer actief gewezen moeten worden op de mogelijkheden van hergebruik van vrijkomende agrarische gebouwen. Dit in plaats van nieuwbouw of hergebruik op andere locaties. Hierbij inspelen op actuele wensen en ideeën voor nieuwe bestemmingen is belangrijk. Alleen dan kunnen vrijkomende gebouwen van nut blijven voor mens en omgeving.

Categorie:
Provincie: