'Met spoed word je naar het ziekenhuis gebracht. Daar constateert de cardioloog dat je een gebroken hart hebt. Je gelooft het misschien niet, maar het bestaat echt', aldus het HagaZiekenhuis.
Cardioloog Ivo van der Bilt was gefascineerd door het fenomeen gebroken hart. Hij deed promotieonderzoek naar het onderwerp. In de literatuur vond hij een publicatie waaruit bleek dat het syndroom stress cardiomyopathie, de medische term voor een gebroken hart, vooral in Japan vaak voorkomt. Dit is waarschijnlijk genetisch bepaald.
Het syndroom wordt vaak geassocieerd met acute emotionele stress. In Japan heet het syndroom Tako-Tsubo cardiomyopathie. Een Tako-tsubo is een Japanse keramieken pot die wordt gebruikt om inktvissen te vangen. Tako betekent inktvis en Tsubo betekent pot. Het hart krijgt bij een 'aanval' de vorm van zo'n Tako-tsubo.
Acute emotionele stress
'Het hart knijpt bij normaal functioneren in zijn geheel samen', vertelt Ivo. 'Bij een gebroken hart knijpt de onderkant van het hart niet of nauwelijks samen. Het hart krijgt dan de vorm van een Tako-tsubo. De oorzaak kan liefdesverdriet, het plotseling overlijden van een dierbare of plotseling heftige pijn zijn, maar ook het winnen van een loterij kan acute heftige emotionele stress geven. Wij denken nu dat het hart bij het gebroken hart syndroom in korte tijd een overdosis aan het stresshormoon adrenaline krijgt vanuit de hersenen'.
'Je houdt er niets aan over'
'Daarop reageert het hart met een acute steriele ontstekingsreactie. De patiënt heeft dezelfde symptomen als bij een normaal hartaanval. Het herkennen van een gebroken hart is niet altijd makkelijk. Je haalt het uit het verhaal van de patiënt. De symptomen verdwijnen binnen twee weken. Er is geen medicamenteuze behandeling of ingreep voor nodig en je houdt er niets aan over.'
Gebroken hart bij hersenvliesbloeding
Vanwege zijn promotieonderzoek onderzocht Ivo 300 patiënten met een hersenvliesbloeding die door de stress er een gebroken hart bij kregen. 'Ik werd door een neuroloog erop geattendeerd dat hij dit vaak zag bij zijn patiënten met een hersenvliesbloeding'.
'Bij mijn onderzoek kreeg ik alle medewerking van de academische centra te weten AMC en VUMC Amsterdam, UMC Utrecht, UMC Groningen en Erasmus MC Rotterdam. De conclusie van mijn onderzoek is dat een kwart van deze patiënten ook een gebroken hart syndroom krijgen'.
De uitdaging is om het syndroom te herkennen. 'In het HagaZiekenhuis zien we wel een keer per maand een patiënt met een gebroken hart. Ik hoop dat een arts-onderzoeker met deze bevindingen dit als promotieonderzoek verder oppakt', aldus Ivo van der Bilt.