vrijdag, 16. december 2016 - 11:23 Update: 18-12-2016 12:17

Chemotherapie veroorzaakt meer zenuwschade dan werd gedacht

Zenuwschade na chemotherapie onderschat
Foto: SXC
Maastricht

Bepaalde chemotherapie veroorzaakt op grotere schaal zenuwschade dan tot nu toe werd gedacht. De dosis chemotherapie blijkt hiervoor bepalend. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Tonneke Beijers, internist in opleiding bij Máxima Medisch Centrum (MMC). De bijwerking treedt niet alleen op rond de behandeling, maar komt tot vele jaren daarna voor. Beijers promoveerde deze week bij prof.dr. Vivian Tjan van het Maastricht UMC+.

n Nederland worden elk jaar circa 100.000 patiënten geconfronteerd met de diagnose kanker. Bij behandeling met bepaalde chemotherapie kunnen allerlei bijwerkingen optreden, zoals misselijkheid, een tekort aan bloedplaatjes en/of witte bloedcellen en ook zenuwschade. Die laatste bijwerking krijgt tot nu toe nog te weinig aandacht. Zenuwschade ofwel neuropathie veroorzaakt sensorische klachten zoals tintelingen en pijn, kou en doofheid in handen en voeten en in mindere maten motorische klachten met krachtsverlies in armen en benen. Beijers onderzocht hiervoor een patiëntgroep met dikkedarmkanker en multiple myeloom, een vorm van witte bloedcelkanker. Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van het patiëntenvolgsysteem van Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) dat gekoppeld is aan de Nederlandse Kankerregistratie.

Dosering

De totale dosis chemotherapie blijkt bepalend voor de zenuwschade op lange termijn, zo blijkt uit het onderzoek. “Deze zenuwschade is lastig te behandelen. Klachten voor de toekomst zijn alleen te beïnvloeden door aanpassing van de chemodosis tijdens de behandeling. Dit kan echter ook gevolgen hebben voor de overlevingskansen en moet daarom met de nodige voorzichtigheid worden toegepast. Op basis van deze bevindingen hebben we geconcludeerd dat het monitoren van neuropathie-symptomen tijdens de behandeling zeer belangrijk is, omdat het risico bestaat op het ontwikkelen van permanente klachten”, stellen Tonneke Beijers en haar promotor medisch oncoloog Vivianne Tjan-Heijnen van Maastricht UMC+.

Impact in dagelijks leven

Beijers beschrijft in haar proefschrift de grote impact van neuropathie op de kwaliteit van leven van patiënten met kanker. Eenvoudige taken in het dagelijks leven als het vasthouden van een pen worden bemoeilijkt. Co-promotor Art Vreugdenhil, internist-oncoloog hematoloog in MMC: “Binnen de oncologische zorg is steeds meer aandacht voor de kwaliteit van leven van patiënten. Het doel van een medische behandeling is immers niet alleen gericht op levensverlenging, maar ook op het behoud van de kwaliteit van leven op korte én langere termijn.”

Aangepaste behandeling

Het verband tussen de hoogte van de dosis en de klachten geeft een aanknoping voor het verbeteren van de zorg. Vervolgonderzoek richt zich op een betere controle en identificatie van patiënten met een verhoogd risico op zenuwschade. Dit kan leiden tot aangepaste behandelplannen om neuropathische bijwerkingen te beperken.

Categorie:
Provincie: