woensdag, 18. oktober 2017 - 20:43 Update: 19-10-2017 21:01

Overlevingskans lager na bloedtransfusie van voormalig zwangere vrouwen

Sanquin en LUMC onderzoeken de invloed van zwangerschap bij bloedtransfusies
Foto: Daniel Reche
Leiden

De overlevingskans van mannelijke patiënten die bloed krijgen van vrouwelijke bloeddonors lijkt samen te hangen met een doorgemaakte zwangerschap bij deze vrouwen. Internationaal zijn er meerdere onderzoeken gedaan naar de effecten van geslacht bij bloedtransfusies met uiteenlopende uitkomsten. Onderzoekers van Sanquin en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) hebben dit vraagstuk opgepakt. Onderzoek onder 31.000 patiënten in Nederland toont een statistisch negatief verband tussen transfusie met bloed van een vrouwelijke donor die zwanger is geweest, en de overlevingskans van een mannelijke patiënt. De onderzoekers publiceren hun resultaten in het prestigieuze wetenschappelijk tijdschrift JAMA.

Bij transfusies is het belangrijk om het juiste bloed te selecteren voor een patiënt. Een patiënt kan een afweerreactie krijgen als hij of zij het verkeerde type bloed ontvangt. Een 'mismatch' kan om die reden ernstige gevolgen hebben. Onderzoekers zijn constant bezig om deze match te verbeteren. Zo ook onderzoekers van het Jon J van Rood Center for Clinical Transfusion Research, een internationaal expertisecentrum voor epidemiologie en klinisch transfusie-onderzoek, opgezet door Sanquin en het LUMC. 

De onderzoekers laten zien dat transfusies met bloed van vrouwelijke donors die zwanger zijn geweest in een negatief verband staan met de overlevingskans van mannelijke patiënten die dit bloed krijgen, vooral bij mannelijke patiënten jonger dan 50 jaar.

Mechanisme onbekend

Wat het mechanisme hierachter is, weten de onderzoekers niet. De effecten zijn pas na een aantal jaren echt duidelijk en treden dus niet altijd direct na de transfusie op. Dit maakt het lastig om te achterhalen wat de oorzaak is. Waarom de effecten vooral optreden bij mannen onder de 50 jaar is nog onduidelijk. Mogelijk speelt de voorgeschiedenis en de medische aanleiding voor de transfusie een rol.

Meer onderzoek

Op dit moment speelt geslacht geen rol bij het maken van een match tussen donor en patiënt op het gebied van bloed. Er is tot nu toe geen oorzaak gevonden waarom vrouwelijk bloed een groter risico met zich meebrengt voor mannelijke patiënten. Sanquin en het LUMC zetten het onderzoek om die reden voort en werken samen met onderzoeksgroepen in andere landen om verklaringen te vinden.