dinsdag, 24. oktober 2017 - 10:47 Update: 24-10-2017 17:13

Geneesmiddel reumamiddel blijkt mogelijk effectief tegen lymfeklierkanker

Reumamiddel biedt mogelijk uitkomst in ontsnappende lymfeklierkankercellen
Foto: Archief EHF/ foto ter illustratie
Rotterdam

Lymfeklierkanker wordt vaak behandeld met een combinatie van chemo- en immuuntherapie. Bij sommige patiënten slaat deze combinatietherpaie niet meer aan doordat de kankercellen genetisch veranderen. Voor deze groep wordt nu een nieuwe vorm van immuuntherapie getest.

Lotte de Winde van het Radboudumc ontdekte dat deze nieuwe therapievorm bij de helft van de patiënten met een agressieve vorm van lymfeklierkanker niet aanslaat. Voor hen komt de oplossing mogelijk uit onverwachte hoek, namelijk van een anti-reumatisch geneesmiddel. Woensdag 25 oktober promoveert ze op haar onderzoek.

Bij lymfeklierkanker gaan bepaalde cellen van het afweersysteem, de B-cellen, ongecontroleerd en hard groeien. Patiënten met lymfeklierkanker worden momenteel behandeld met een combinatie van chemo- en immuuntherapie (CD20-therapie). Bij sommige patiënten slaat deze combinatietherapie niet meer aan doordat de kankercellen genetisch veranderen. Voor deze patiëntengroep is nieuwe therapie nodig.
 
Een van de mogelijkheden die momenteel erg in de belangstelling staat is een immuuntherapie die zich richt tegen het eiwit CD37 dat zich op het celmembraan van B-cellen bevindt. Deze CD37-eiwitten binden andere eiwitten en vormen op die manier een brug tussen de binnen-  en buitenkant van de cel. Ze zijn belangrijk voor de communicatie van een cel met zijn omgeving. De immuuntherapie bindt zich aan CD37 en veroorzaakt celdood.

Therapie slaat niet aan

Lotte de Winde ontdekte echter dat deze nieuwe immuuntherapie bij ongeveer de helft van de patiënten met een zeer agressieve soort lymfeklierkanker, diffuus grootcellig B cellymfoom (DLBCL), niet aanslaat. Zij hebben namelijk geen CD37 op de kanker B-cellen. De medicatie zal de kanker B-cellen niet herkennen en dus geen effect hebben. Jaarlijks krijgen ongeveer 800 Nederlanders de diagnose DLBCL. De ziekte komt het meest voor bij oudere mensen, de gemiddelde leeftijd waarop de diagnose wordt gesteld is 64 jaar.

Anti-reumatisch geneesmiddel

De Winde suggereert voor de patiënten die het CD37-eiwit missen een andere therapie. Ze ontdekte namelijk dat deze patiënten een verhoogde concentratie van het ontstekingseiwit IL-6 hebben. Door die verhoogde IL-6 productie vermenigvuldigen de kanker B-cellen zich sneller. Er bestaat al medicatie die IL-6 remt. Deze wordt nog niet voor patiënten met kanker gebruikt, maar wel bij patiënten met reumatoïde artritis. In een vervolgonderzoek wil het Radboudumc uitzoeken of deze IL-6 therapie ook geschikt is voor patiënten met DLBCL.