dinsdag, 29. december 2015 - 14:34 Update: 29-12-2015 14:44

Dagboek Anne Frank mocht voor onderzoek worden gekopieerd

Dagboek Anne Frank mocht voor onderzoek worden gekopieerd
Foto: Archief EHF
Amsterdam

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) mocht de oorspronkelijke tekst van de dagboeken van Anne Frank voor wetenschappelijk onderzoek kopiëren, Dit heeft de rechtbank Amsterdam dinsdag bepaald.

'Het Anne Frank Fonds uit Basel had de rechter verzocht om het kopiëren en publiceren van de manuscripten van de dagboeken te verbieden. Dat deed het Fonds nadat het vernam dat de Amsterdamse Anne Frank Stichting voornemens was in samenwerking met de KNAW de manuscripten van de dagboeken integraal te publiceren', aldus de rechtbank. 

Het Fonds uit Basel beschikt over de auteursrechten van alle werken van Anne Frank en vindt dat de Amsterdamse Anne Frank Stichting daarop inbreuk maakt, door zonder toestemming van het Fonds de teksten te kopiëren voor wetenschappelijk onderzoek en deze na afronding van het onderzoek te publiceren.

Volgens de Stichting is een uitvoerige analyse van Anne Frank als schrijfster van groot historisch en maatschappelijk belang. Toewijzing van de vordering van het Fonds zou een aanzienlijke beperking zijn op de grondrechten van de Stichting en niet in verhouding staan tot het zuiver formele belang van het Fonds op handhaving van het auteursrecht.

Botsende grondrechten

De rechtbank heeft in haar beoordeling een afweging gemaakt tussen twee grondrechten: de belangen van het Fonds bij de handhaving van zijn (intellectuele) eigendomsrechten en de vrijheid van wetenschappelijk onderzoek waar de Stichting zich op beroept. 

Naar het oordeel van de rechtbank heeft het Fonds tegenover het gemotiveerde verweer van de Stichting onvoldoende onderbouwd waarom zijn auteursrecht niet zou hoeven te wijken voor de vrijheid van wetenschap. Het Fonds heeft er slechts in algemene zin op gewezen dat het niet alles hoeft te dulden wat er met de teksten gebeurt. 

Daarmee lijkt het Fonds zich de zeggenschap toe te eigenen over welk onderzoek wel en welk onderzoek niet zou mogen plaatsvinden en dat is geen recht dat door het auteursrecht wordt beschermd, aldus de rechtbank. Bovendien gaat het om een minimale inbreuk op het auteursrecht: het betreft slechts enkele kopieën voor een beperkt aantal onderzoekers. 

De rechtbank concludeert dat in dit geval het recht op handhaving van het auteursrecht moet wijken voor het recht op vrijheid van wetenschap.

Duur van het auteursrecht

Aanvankelijk gingen het Fonds en de Stichting er vanuit dat het auteursrecht op de dagboeken van Anne Frank op 1 januari 2016 zou komen te vervallen, zeventig jaar na haar overlijden in Bergen Belsen. De Stichting wilde dan ook volgend jaar een integrale editie van de dagboeken van Anne Frank publiceren. Dat plan is van de baan omdat partijen het er over eens zijn dat het auteursrecht voortduurt. In 1986 is nog een complete editie van de dagboeken uitgebracht met daarin nog niet eerder gepubliceerde delen. Voor deze editie geldt dat de duur van het auteursrecht 50 jaar is vanaf 1 januari 1987.

Categorie:
Provincie: