Dat blijkt uit de beleidsanalyse van schuldhulpverlening in Fryslân van het Fries Sociaal Planbureau (FSP). Uit een kenniscafé over schuldhulpverlening van het FSP blijkt dat de meeste gemeenten wel bekend zijn met het belang van gedragsverandering. Gemeenten willen daarom (meer) aandacht geven aan dit onderwerp in beleid. Zij zijn nog zoekende naar interventies die wel werken.
Een op de vijf Nederlandse huishoudens kamt met schuld
Bijna een op de vijf Nederlandse huishoudens krijgt te maken met problematische schulden. Bij ongeveer 80 procent van de zorgvragen bij wijk- of gebiedsteams speelt schuldenproblematiek een rol. Het hebben van schulden heeft grote invloed op alle aspecten van het dagelijks leven. De samenleving is volgens het Nibud al gauw 100.000 euro kwijt aan één huishouden dat ernstige financiële problemen heeft.
Gedragsverandering is een langdurig proces
Het is vaak moeilijk om uit de schulden te komen. Recente onderzoeken tonen aan dat het ervaren van schaarste (aan bijvoorbeeld geld) zorgt voor een verminderd denkvermogen. Er is alleen nog focus op het directe gebrek aan geld en al het andere verdwijnt naar de achtergrond. Ook mogelijkheden die de situatie kunnen verbeteren, zoals het vinden van werk of het volgen van een opleiding, worden door het gebrek aan geld minder belangrijk. Daarnaast is schuldenvrij worden moeilijk omdat gedragsverandering aangeleerd moet worden. Dit is een langdurig en ingewikkeld proces. Mensen zijn vaak gehecht aan hun gewoonten, zelfs als er nadelen aan kleven op lange termijn.
Nazorg
Nazorg wordt door bijna alle gemeenten in de beleidsstukken als belangrijk benoemd, maar negen gemeenten hebben hier geen concrete actie aan gekoppeld. Uit het kenniscafé blijkt dat nazorg een onderbelicht thema is. Gemeenten kunnen meer aandacht aan de inhoud en taakverdeling van nazorg besteden, om te voorkomen dat inwoners terugvallen in schuldsituaties.