Als het ‘kalifaat’ van ISIS uiteenvalt, zal naar verwachting het aantal terugkeerders geleidelijk toenemen. Een deel van hen zal waarschijnlijk de jihadistische beweging in Nederland versterken. Nu uitreizen moeilijker wordt, gaat de beweging zich mogelijk meer richten op Nederland zelf. Dat staat in het 43e Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland van de NCTV.
In Nederland wonende jihadisten kunnen gehoor geven aan de voortdurende oproepen van ISIS en Al Qaida om in eigen land terroristisch geweld te plegen. ISIS maakt daarbij ook misbruik van kwetsbare en makkelijk te beïnvloeden mensen. Dat bleek ook uit de aanslagen in onder meer Duitsland en Frankrijk afgelopen zomer.
Eerder stuurde ISIS al tientallen zogeheten operatives naar Europa met als doel een aanslag te plegen of daarbij te helpen. ISIS is vastbesloten om met name West-Europa met aanslagen te treffen, zeker nu het onder militaire druk staat in Syrië en Irak. Ook de actuele dreiging van Al Qaida blijft omvangrijk.
Het dreigingsniveau in Nederland blijft staan op niveau 4, op een schaal van 5. Dat betekent dat de kans op een aanslag in Nederland reëel is, maar dat er geen concrete aanwijzingen zijn dat er voorbereidingen worden getroffen voor een aanslag.
Naast de dreiging van jihadisten, bestaat er kans op gewelddadige incidenten van extreemrechts en extreemlinks rond de thema’s islam, asiel, integratie, Europa en Turkije. Meer polarisatie is voorstelbaar in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. Tijdens de verkiezingscampagne is er ook een hoger risico op een gewelddaad door een eenling.