maandag, 27. maart 2017 - 19:59 Update: 27-03-2017 20:04

Nederlandse 'camera’s' NASA-missie

Nederlandse 'camera’s' NASA-missie
Foto: TU Delft
Noordwijk

NASA heeft een missie geselecteerd die straling vanuit het interstellair medium (tussen sterren) gaat meten met Nederlandse ver-infrarood camera’s.

De ballontelescoopmissie GUSTO geeft een eerste volledige studie van alle fases van de levenscyclus van sterren: van moleculaire wolken, via de geboorte en evolutie van sterren tot de gaswolken van stervende sterren, terug naar het begin van de cyclus. SRON (Utrecht en Groningen) en de TU Delft ontwikkelen de belangrijkste detector technologie.

Voorganger

GUSTO staat voor Galactic/Extragalactic ULDB Spectroscopic Terahertz Observatory. De missie bestaat uit een telescoop van een meter diameter met drie observatie-instrumenten, die wordt gedragen door een ballon: een Ultra-long Duration Balloon (ULDB). GUSTO gaat 40 kilometer boven Antarctica vliegen, op de grens met de ruimte. Afgelopen december werd GUSTO’s voorganger STO2 gelanceerd als verkenner, waarmee de werking van de technologie van SRON en TU Delft voor GUSTO werd gedemonstreerd.

Melkweg en de Grote Magelhaense wolk in kaart brengen

SRON en de TU Delft dragen bij met hete elektron bolometer camera’s voor drie verschillende ‘kleuren’ ver-infrarood, een lokale oscillator en een vernieuwende fase tralie, die de detectoren helpt om de precieze ‘kleur’ te bepalen (de precieze ver-infrarood-golflengte, uitgedrukt in Terahertz frequentie). GUSTO meet emissielijnen van koolstof, zuurstof en stikstof. De unieke en vernieuwende combinatie van data helpt complexe vragen over het interstellaire medium te beantwoorden en grote delen van de Melkweg en de Grote Magelhaense wolk in kaart te brengen.

“NASA heeft met het Explorers Program een traditie in het lanceren van onderzoeksmissies met nieuwe en unieke waarneemmogelijkheden. GUSTO zet die voort”, zegt Paul Hertz, astrofysisch divisiedirecteur in NASA’s wetenschappelijk missiedirectoraat in Washington.

NASA vindt dat GUSTO, uit acht missievoorstellen waarvan er twee nader bestudeerd werden, de beste potentie heeft voor excellente wetenschappelijke resultaten met een haalbaar missievoorstel.
De lancering van GUSTO staat voorlopig gepland voor 2021 vanaf McMurdo op Antarctica. De vlucht zal naar verwachting 100 tot 170 dagen duren, afhankelijk van de weersomstandigheden. De missie kost ongeveer $40 miljoen, inclusief de ballonlancering en operationele kosten en data-analyse.

De Universiteit van Arizona zorgt voor de telescoop en instrumenten met technologie van SRON, TU Delft, NASA’s Jet Propulsion Laboratory, het Massachusetts Institute of Technology, en de Arizona State University. The Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory ontwikkelt de gondel waarop de instrumenten worden gemonteerd. Eerste onderzoeker voor de missie is Christopher Walker van de Universiteit van Arizona. Jian-Rong Gao (SRON & TU Delft) leidt het project in Nederland. Floris van der Tak (SRON & Rijksuniversiteit Groningen) en Xander Tielens (Universiteit Leiden) maken deel uit van het wetenschappelijke team.
 

Categorie:
Provincie: