maandag, 28. augustus 2017 - 17:31 Update: 28-08-2017 17:39

Zonnepanelen 'camouflage'-groen door nanodeeltjes

Zonnepanelen 'camouflage'-groen door nanodeeltjes
Foto: Archief EHF/ foto bewerkt ter illustratie
Amsterdam

Om gekleurde zonnepanelen als belangrijke stap naar de integratie van zonnepanelen in de gebouwde omgeving en het landschap te kunnen verwezenlijken zijn onderzoekers van AMOLF, Universiteit van Amsterdam en Energieonderzoekcentrum Nederland er in geslaagd een technologie te ontwikkelen waarmee een zonnepaneel van een heldere groene kleur kan worden voorzien en het rendement grotendeels intact blijft. Het onderzoek is gepubliceerd in Applied Physics Letters.

Silicium nanodeeltjes

De natuurkundigen, waaronder Albert Polman van de UvA, pasten silicium nanodeeltjes toe in het glas van een zonnepaneel, zo ontstaat een groene kleur die zichtbaar is over een breed hoekbereik. De stroom in de zonnecel wordt slechts met tien procent verlaagd. 

Donkerblauw of zwart

De ontwikkeling van zonnepanelen heeft zich de afgelopen jaren vooral gericht op het maximaliseren van het rendement: commerciële panelen zetten zo’n 22% van de energie van zonlicht om naar elektriciteit. Om dat te bereiken worden de silicium zonnecellen voorzien van een gestructureerd oppervlak met een antireflectiecoating zodat het zonlicht zo efficiënt mogelijk wordt ingevangen. Die structuur geeft de panelen een donkerblauw of zwart aanzien.

Groene zonnepanelen

Om gekleurde panelen te maken, gebruikten de onderzoekers het effect van Mie verstrooiing: de resonante terugkaatsing van licht van een bepaalde kleur door nanodeeltjes. Ze integreerden daarvoor een netwerk van hele kleine silicium deeltjes – met een diameter van 100 nanometer – op een hoogrendements siliciumheterojunctiezonnecel.

Als gevolg van het resonante verstrooiingseffect wordt alleen het groene deel van het zonnespectrum terug gekaatst; de overige kleuren worden volledig in de zonnecel gekoppeld. De stroom die het mini-paneel (0,7 x 0,7 cm2) genereert is slechts 10% lager. De groene kleur is zichtbaar over een groot hoekbereik, tot 75 graden. De nanodeeltjes worden aangebracht met behulp van een soft-imprint techniek die kan worden opgeschaald naar zeer grote oppervlakken.

Bouwmateriaal

Het lichtverstrooiingseffect door Mie resonanties kan goed worden gecontroleerd: door de grootte van de nanodeeltjes aan te passen kunnen in principe alle kleuren worden gemaakt. De onderzoekers gebruiken dit principe ook om zonnepanelen te ontwikkelen met andere kleuren, en door het combineren van deeltjes van verschillende diameters, zelfs een wit zonnepaneel te maken.

Idealiter worden zonnepanelen zo een bouwmateriaal dat in de bebouwde omgeving kan worden gebruikt. Rode panelen kunnen dakpannen vervangen, witte panelen kunnen als wandplaten worden gebruikt. En groene zonnepanelen in de natuur geplaatst vallen dan niet meer op in hun omgeving.