zaterdag, 23. juni 2018 - 9:48 Update: 23-06-2018 9:50

Julius Caesar had weinig haar op zijn misvormde schedel

Julius Caesar had weinig haar op zijn misvormde schedel
Foto: RMO:Maja d'Hollosy
Leiden

De wereldberoemde veldheer Julius Caesar was qua overwinningen en uiterlijk minder heroïsch dan gedacht: Caesar was kalig, had als gevolg van problemen bij zijn geboorte een schedelafwijking en leed waarschijnlijk bij Maastricht zijn grootste nederlaag.

Dat blijkt uit nieuw onderzoek, dat erop wijst dat hij een belangrijk deel van zijn Gallische Oorlog in de Lage Landen voerde. Archeoloog Tom Buijtendorp deed die bevindingen tijdens zijn onderzoek naar de rol van Caesar in de Lage Landen, waar de aanwijzingen voor zijn aanwezigheid zich opstapelen. Archeoloog en fysisch antropoloog Maja d’Hollosy maakte op basis van Buijtendorps werk en oa. een marmeren Caesarbuste uit de museumcollectie een ‘nieuw’ gezicht voor Caesar. Dat is de komende maanden gratis te zien in de centrale hal van het museum. 

Het gezicht van Julius Caesar

Door Buijtendorps onderzoek krijgt Julius Caesar letterlijk een nieuw gezicht. In het Rijksmuseum van Oudheden werd op 22 juni een levensechte gezichtsreconstructie van de veldheer gepresenteerd, waarbij de schedelvorm en haardracht afwijken van de gebruikelijke afbeeldingen. Volgens Buijtendorp vertoont Caesars hoofd de zichtbare gevolgen van een zware bevalling, een nieuw gegeven in Caesars biografie. Dankzij de schedelafwijking kon Buijtendorp het authentiekste Caesarportret identificeren, dat sterk afwijkt van de veelal getoonde marmeren Caesarbustes. Archeologe en fysisch antropologe Maja D’Hollosy combineerde de resultaten van Buijtendorps onderzoek met een van de oudste Caesarportretten, uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Volgens Buijtendorp helpt de reconstructie van Caesars portret beseffen dat we het gevestigde beeld van Caesar moeten loslaten. ‘De nieuwe versie is evenmin een absolute waarheid, maar biedt wel een geloofwaardig alternatief voor het gevestigde beeld.’

De reconstructie is mogelijk gemaakt met financiële steun van de Provincie Zuid-Holland.

Kamp bij Maastricht

Buijtendorps onderzoek voor ‘Caesar in de Lage Landen’ baseert zich onder meer op recent opgegraven kampen uit Caesars tijd, analyse van inheemse goudstukken, geografische analyses en een herwaardering van Caesars eigen statistieken.

Caesar en zijn legereenheden waren tijdens de Gallische oorlog veel noordelijker gelegerd dan tot nog toe werd gedacht. Er zijn sterke aanwijzingen dat een hoogteburcht bij Maastricht in 54 en 53 voor Chr. diende als kamp en logistiek centrum van Caesars leger. Daarop wijst onder meer een analyse van inheemse goudstukken en de recent vastgestelde omvang van de versterking. Bekend is dat Caesar in het door hem genoemde kamp persoonlijk rondliep en zijn leger er de grootste nederlaag van de Gallische Oorlog leed. Caesars statistieken wijzen erop dat circa de helft van zijn gesneuvelde soldaten in het noorden omkwam. Het onderzoek raakte in een versnelling toen bekend werd dat de schoenspijkers van Caesars soldaten een unieke vorm hadden. Daardoor zijn al drie noordelijk gelegen kampen aan Caesar gekoppeld, en bestaat de hoop op nieuwe ontdekkingen, waarvoor het als een reisgids geschreven boek de nodige potentiële vindplaatsen van kampen en slagvelden aangeeft.

Inhaalslag

Buijtendorp onderstreept dat zijn onderzoek slechts het begin is. ‘Nu de aanwijzingen zich opstapelen dat Caesar in de Lage Landen is geweest, hebben we een enorme inhaalslaag te maken. Het gepresenteerde onderzoek biedt hopelijk een basis voor gericht vervolgonderzoek om zaken te toetsen, want veel is nog onzeker.’ 

Categorie: