Afsluitdijk vraagt om modernisering

Het rijk heeft de veiligheidsnorm voor de Afsluitdijk recentelijk verhoogd naar 1/10.000, vanuit de gedachte dat de norm voor de Afsluitdijk net zo hoog dient te zijn als de hoogste norm van de er achtergelegen IJsselmeerdijken. Bij het ontwerp van de Afsluitdijk in de jaren ’30 van de vorige eeuw is uitgegaan van een maximaal zeespiegelhoogte van 3,5 m +NAP. De afgelopen 75 jaar heeft dit karakteristieke en zichtbare monument ons goed beschermd. Het recent vastgestelde toetspeil is ruim 5 meter + NAP. De verwachting is dat de kracht van de golven toeneemt.

Er is geen acuut veiligheidsprobleem. De toetsresultaten laten wel zien dat bij een extreme storm de kruin van de Afsluitdijk niet hoog genoeg is om te voldoen aan de veiligheidsnorm. Er slaat in deze situatie water over de dijk. Ook de spuicomplexen en schutssluizen zijn dan niet sterk genoeg. De deuren van de spui- en schutsluizen kunnen er uitgedrukt worden. Dit kan resulteren in een verzwakking van de waterkerende functie van de Afsluitdijk. De eveneens in het kader van de toetsing uitgevoerde achterlandstudie laat zien dat de achtergelegen IJsselmeerdijken van de Noordoostpolder en de Flevopolder dit niet kunnen compenseren.

Rijkswaterstaat heeft als beheerder van de Afsluitdijk maatregelen genomen om de gevolgen van extreme waterstanden te beperken. De maatregelen zijn er op gericht om de belasting van de waterstand en golfslag beter te verdelen over de waterkering. Rijkswaterstaat onderzoekt of op korte termijn aanvullende maatregelen nodig zijn.
Om de Afsluitdijk ook in de komende 75 jaar weer aan de gestelde eisen te laten voldoen zijn ingrijpende en kostbare maatregelen nodig. Nog dit jaar gaat Rijkswaterstaat een planstudie voorbereiden om tot een structurele oplossing te komen. In samenwerking met de provincies en andere overheden worden meerdere varianten uitgewerkt, die ook rekening houden met andere functies van het IJsselmeer (bijvoorbeeld drinkwatervoorziening) en van de Afsluitdijk zelf (wegverbinding, spuiwerk). Gezien het belang van de Afsluitdijk voor de waterstaatkundige veiligheid vinden de provincies zorgvuldige communicatie over maatregelen richting de burgers belangrijk.