Darpbloazers verdrijven geesten

Sinds mensenheugenis wordt aan het eind van het jaar door de Darpboerbloazers een zeer oude traditie in stand gehouden, namelijk het midwinterhoornblazen. Het midwinterhoornblazen is eigenlijk een samenloop van verschillende tradities.

Het einde van het jaar valt samen met het kerstfeest en de daarbij behorende gewoonten. Het blazen begint dan met de eerste advent en gaat dan door tot en met Driekoningen. Het midwinterhoornblazen loopt tevens parallel aan het wintersolstitium. Het kondigt de langste nacht aan. Hier wordt de midwinterwende mee bedoeld.

Hoewel de winter dan nog maar net begint, denkt men alweer aan het feit dat de dagen alweer beginnen te lengen. In de Winterswijkse dreven werd in vroeger tijden ook wel eens een beetje gesmokkeld. Als de commiezen daar lucht van kregen, dan waren de rapen gaar. Het hoornblazen werd ook wel als signaal gebruikt om aan te geven dat er commiezen in de buurt waren, of juist niet (afhankelijk van de soort toon die werd geblazen).

Echter het belangrijkste argument om op de hoorn te blazen was en is toch wel het verjagen van de boze geesten. Vooral in het buitengebied kunnen de mensen behoorlijk geplaagd worden door diverse soorten boze geesten. Het gejammer dat door de midwinterhoorns wordt voortgebracht heeft een vreselijk effect op de boze geesten en wel zodanig dat de club blazers, op dat moment ook wel ghostbusters genoemd, de garantie geven dat de verdreven geesten het ongeveer een jaar lang niet durven om op de bewuste plek terug te keren.

In 1823 heeft de katholieke kerk aan de Darpboerbloazers het officiële predikaat duiveluitbanners verleend. Dit is een ouderwetse variant van de latere exorcist. De officiële versierselen die bij dit predikaat horen zijn tot op heden nog te bewonderen op ’t Hulzen, de woonstee van de huidige preasis. Hoewel men tegenwoordig het midwinterhoornblazen op uiteenlopende lokaties in Oost-Nederland kan beluisteren, is het toch vermeldenswaard dat de eerste oorsprong terugloopt naar een oude havezate aan de oostrand van Winterswijk. Het was een heel bijzondere combinatie van samenwerking tussen vrije boeren in dit gebied en de eveneens hier woonachtige scholteboer. De havezate in kwestie is de nu nog steeds bestaande Ravenhorst. De Ravenhorst is altijd het toneel geweest van schermutselingen tussen lieden van diverse pluimage die meenden aanspraak te kunnen maken op deze oorspronkelijke roofridderburcht. De dieperliggende reden om de burcht in bezit te krijgen is de legende van de legendarische schat van de Ravenhorst die tot op heden nog nooit is gevonden, maar waarvan het bestaan niet wordt betwist.

Om een lang verhaal kort te maken, ging de roofridder van de Ravenhorst een alliantie aan met de omliggende vrije boeren. De midwinterhoorn ging daarbij fungeren als basis van trouw aan de alliantie. Vergelijk het maar met het beroemde Gulden Vlies dat wij uit de Middeleeuwen kennen.

Het midwinterhoornblazen werd voornamelijk als strategisch wapen gebruikt om boodschappen door te geven in tijden van nood. Uiteraard werd er buiten het oorlogseizoen ook op de hoorn geblazen. Dit was meer ter oefening en vermaak van het gewone volk. Het hoorngeschal op middeleeuwse toernooien is hier nog een overblijfsel van.

Een ander voorbeeld van het gebruik van de hoorn valt te bespeuren in de kazernes van het leger. Iedere ochtend wordt met het hijsen van de nationale vlag ook op de hoorn geblazen. In de loop der jaren heeft het midwinterhoornblazen zich verspreid door de diverse contreien. Het is in de buurt van het Dorpbuurt ook regelmatig in de buurtschap Kotten te horen. Verder heeft het gebruik veel navolging gekregen in Twente. Al met al mogen we concluderen dat het gebruik van de hoorn, zonder er zo bij stil te staan, heel veel navolging heeft gekregen.