MonUMent & Metamorfose

Centraal thema bij alle drie de activiteiten is de urban campus van de Maastrichtse universiteit: de clustering van universitaire monumenten in de Maastrichtse binnenstad.

Het boek MonUMent van Hans Beijer, Jac van den Boogard, Serve Minis en Arie Nieuwenhuijzen Kruseman beschrijft de ontwikkeling in het beleid van de universiteit sinds medio jaren zeventig om haar instellingen in de monumentale Maastrichtse binnenstad te huisvesten.

Het eerste gebouw dat de toenmalige Rijksuniversiteit Limburg aankocht, was het Jezuïetenklooster aan de Tongersestraat. In drie decennia wist de UM een aantal belangrijke historische gebouwen te verwerven. Dit agglomeraat van universitaire monumenten in de binnenstad werd door architect Jo Coenen treffend aangeduid als urban campus. Het boek gaat in op de bouwgeschiedenis en bewoningsgeschiedenis van de universitaire monumenten.

Tevens wordt beschreven welke metamorfose de monumenten ondergingen tijdens de diverse verbouwingen en restauraties en hoe ze functioneel aangepast werden aan de eisen van een moderne universiteit.

Het boek is vormgegeven door en geïllustreerd met foto’s van Stefan Graatsma. De voorzitter van de redactieraad, Arie Nieuwenhuijzen Kruseman, zal het eerste exemplaar van het boek, voorafgaand aan de Diesviering op 13 januari, uitreiken aan André Postema van het College van Bestuur UM.

Op dat moment wordt ook de expositie ‘Metamorfose’ geopend. ‘Metamorfose’ is de titel van de tentoonstelling in het bestuursgebouw van de UM aan de Minderbroedersberg, die werd samengesteld door Annelies Jacobs en Annemieke Klijn van de Faculteit der Cultuurwetenschappen.

De expositie toont de historische gebouwen van de UM als ‘sporen’ uit het Maastrichtse verleden en volgt daarmee het idee van de Culturele biografie, een initiatief van de gemeente Maastricht om de cultuur en cultuurgeschiedenis van de stad Maastricht multimediaal in beeld te brengen.

In het verhaal van elk hedendaags fraai gerestaureerd UM-monument is de ‘gelaagdheid’ te traceren van die geografische plek in de stad, van de bewoningsgeschiedenis en van een van de identiteiten in de Maastrichtse stadsgeschiedenis: Maastricht als Romeinse stad, als religieuze pelgrimsstad, als vestingstad en als vroeg-industriële stad. Tegelijkertijd biedt elk gebouw momenteel onderdak aan uiteenlopende activiteiten van de universiteit. Activiteiten die snel kunnen veranderen en bovendien ondersteund moeten worden met eigentijdse technische middelen.

De expositie laat daarom ook zien hoe de architecten van een aantal recente renovaties er in geslaagd zijn goed bruikbare en mooie gebouwen te maken door de historische gelaagdheid van de monumenten op creatieve wijze te verzoenen met actuele huisvestingseisen. Met deze expositie toont de UM niet alleen een bijzonder aspect van haar eigen geschiedenis, maar geeft mede invulling aan de culturele biografie van Maastricht.

Bij de tentoonstelling hoort een stadswandeling langs de monumenten van de universiteit met een korte toelichting.