Ook koeien krijgen Big Brother

Slimme, draadloze netwerken van sensoren. Zo beschrijft dr. Kees Lokhorst het systeem waaraan hij en zes collega’s werken in een Europees kaderproject. ‘We hebben nog een kleine vier jaar te gaan’, zegt Lokhorst. ‘Als het klaar is, moeten we een prototype hebben van een technologie die ongeveer net zo eenvoudig in het gebruik is als de moderne PC bij mensen thuis. Als je daar een muis op aansluit installeert de PC die automatisch. Technische kennis is er niet voor nodig. Datzelfde willen we doen met sensornetwerken. Je moet een sensor kunnen toevoegen of weghalen zonder dat je het netwerk daardoor ontregelt. Zulke systemen bestaan nog niet.’

Grote partijen als Philips, het Engelse Imperial College, het Duitse onderzoeksinstituut Fraunhofer, Microsoft en Fiat werken in het project aan de soft- en hardware van de nieuwe technologie. Die technologie moet ook artsen in staat gaan stellen om patiënten die zelfstandig wonen beter te volgen, of automobilisten veiliger te laten rijden op de snelweg. ‘Van de negentien partners zijn wij de enige veterinaire partij’, zegt Lokhorst, die Wageningen in het project wist te krijgen door ‘op het juiste moment, op de juiste plaats met het juiste praatje te komen’.

In het project richten de Wageningers zich op toepassingen die boeren informeren over de lichaamstemperatuur, de hartslag of het gedrag van hun dieren. Zo kunnen de veehouders sneller zien of een dier zich afwijkend gedraagt, en misschien bezig is ziek te worden.

‘Als je bij wijze van spreken alle koeien van Nederland met zo’n sensornetwerk zou uitrusten, en kunt zien waar de dieren zich verbinden, dan kun je epidemische dierziektes sneller zien aankomen en sneller ingrijpen.’

De technologie kan betekenen dat een controlerende instantie bij veehouders in de stal gaat kijken. Dat zullen maar weinig boeren op prijs stellen, erkent Lokhorst. ‘We zijn ons ervan bewust dat deze sensortechnologie vragen en vooral spanning oproept, en zijn daar direct over gaan nadenken. We vinden echter ook dat deze technologie nieuwe gebieden ontsluit.’

Door de sensoren kun je namelijk ook een beetje in de huid van de dieren kruipen, en beter zien of zij zich goed voelen. ‘Als we online en in real time dieren kunnen volgen, krijgen we zicht op hun gedrag in hun leefomgeving, en zien we bijvoorbeeld of ze goed zijn gehuisvest’, zegt Lokhorst. ‘En je kunt beter zien waar dieren in de keten stress ondervinden. Ook als de dieren op transport de grens overgaan.’