Het bouwwerk bestaat uit twee losse bogen in betonnen bakken en bevat in totaal 88 duizend kuub beton, honderd kilometer funderingspalen, 29 duizend dwarsliggers en 25 kilometer spoorstaaf. Bert Klerk, voorzitter van de Raad van Bestuur van ProRail, omschreef het werk na aankomst op Schiphol als “Een project van formaat�.
De Utrechtboog heeft in totaal 100 miljoen euro gekost en is onderdeel van het meer omvattende project “Spooruitbreiding Amsterdam-Utrecht� met een begroting van bijna 1 miljard euro. Dit project zal eind 2006 voltooid worden. De boog is wel het meest in het oog springende onderdeel van het project en een ontwerp van architect Jaap van der Steeg van Arcadis. Met de ronde zijkanten en de manier waarop met schaduw is gewerkt heeft het bouwsel een onmiskenbare identiteit in het omliggend landschap.
Met de bouw van deze boog is het traject tussen Utrecht en Schiphol geschikt gemaakt voor toekomstige omschakeling van de gangbare 1500 volt gelijkstroom naar 25 kV wisselstroom die nodig is voor het vervoeren van meer treinen, een hogere snelheid en hogere trekkracht.
Op het traject is een nieuw systeem geïnstalleerd dat behalve van de gebruikelijke beveiliging ook kan overschakelen op het nieuwe systeem ERTMS. Dit systeem maakt in de toekomst seinen langs de baan overbodig omdat treinen via GSM-technologie communiceren met de verkeersleidingsposten. ERTMS is ontwikkeld als nieuwe standaard voor de Europese spoorwegen om op het gebied van de spoorwegbeveiliging de grenzen te slechten.
Het nieuwe systeem zorgde in december 2005 nog voor uitstel van de oplevering van de Utrechtboog toen bleek dat niet alle noodzakelijke procedures voor het veilig laten rijden van de treinen tijdig konden worden afgerond.
