Bodem van Zuid-Limburg komt omhoog, Alkmaar daalt

Door de nieuw ontwikkelde technologie is ook de bodemdaling in Groningen en Noord-Holland beter in kaart gebracht. De satellieten meten de bodembeweging tot op millimeterniveau.

Door de steenkoolwinning is de bodem in Zuid-Limburg tot aan de jaren ’70 sterk verzakt. ‘Met de satelliettechnieken zien we echter dat de bodem weer sterk omhoog komt, tot zo’n 10 centimeter in de laatste 15 jaar, waarschijnlijk vanwege het stijgende grondwater in de mijnen.

Het is volgens de onderzoeker opmerkelijk dat de stijging niet over het gehele gebied ineens gebeurt; het lijkt zich te verplaatsen van de oostelijke mijnstreek naar het westen.’ In de nabijheid van breukvlakken kunnen volgens Hanssen mogelijk gevaarlijke situaties ontstaan, zeker als daar, zoals bij Geleen, industriële activiteiten plaatsvinden. Ook in Heerlen, Brunssum en Kerkrade zijn grote gradiënten in de bodembeweging waargenomen die van invloed kunnen zijn op infrastructuur en bebouwing.

Hanssen’s groep onderzoekt met radartechnieken bewegingen van het aardoppervlak. Dit kan tegenwoordig met millimeterprecisie. Zo wordt momenteel de bodemdaling in Groningen en de Waddenzee (in relatie tot de gaswinning) zeer precies in kaart gebracht. ‘Deze methode maakt het mogelijk de traditionele, maar soms omstreden, metingen via waterpassingen onafhankelijk te verifiëren.’

Ook hebben de Delftse onderzoekers recent ontdekt dat het land rond Alkmaar daalt (ook in relatie tot gaswinning) en dat door deze daling de Hondsbossche Zeewering zeer langzaam scheef zakt, elke vijf jaar een centimeter. ‘De Hondsbossche zeewering is één van de tien ‘zwakke schakels’ in de Nederlandse kustverdediging.

Met deze satellietwaarnemingen kunnen de beheerders van dit type zeeweringen continu de status in de gaten houden. De satellieten komen namelijk bijna wekelijks over hetzelfde gebied,’ aldus Hanssen.