Jaarlijks tientallen doden door fouten met medische apparatuur

Gebruikers mogen geavanceerde hulpmiddelen toepassen zonder dat ze hiervoor goed zijn opgeleid of een bekwaamheidstoets hoeven af te leggen. Ook gebrekkig onderhoud leidt tot incidenten met ernstige afloop. Dit concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) in haar rapport Staat van de Gezondheidszorg ‘Risico’s van medische technologie onderschat’ dat vrijdag 31 oktober 2008 is gepubliceerd.

Gerrit van der Wal, Inspecteur-generaal voor de Gezondheidzorg: “De gezondheidszorg wordt beter door de toespassing van nieuwe medische technologie maar is daar steeds afhankelijker van. De technologische ontwikkelingen gaan razendsnel. De kansen en risico’s zijn nog niet met elkaar in balans.�

“Dat manifesteert zich vooral in de zorg, waar de risico’s op schade voor patiënten groot zijn. De gezondheidszorg moet zich bewust zijn van de risico’s en moet daarop inspelen. Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat alle nieuwe technologiën in de zorg op een veilige manier worden toegepast.“

De IGZ adviseert de minister van Volksgezondheid nieuwe opleidingseisen te stellen aan het gebruik van nieuwe technologie. Een wettelijk vereiste BIG-registratie alleen acht de IGZ niet meer voldoende om nieuwe risicovolle technische apparaten en hulpmiddelen te mogen gebruiken.

De IGZ vindt dat de Raden van Bestuur van zorginstellingen leiding moeten geven aan het proces van verantwoorde aanschaf, introductie, gebruik en onderhoud van medisch technologische hulpmiddelen. De IGZ wijst met klem op de hoog risico hulpmiddelen en hulpmiddelen die grootschalig gebruikt worden.

De Raden van Bestuur moeten:
• Een visie ontwikkelen op de te leveren zorg voorafgaand aan de aanschaf van nieuwe technologie
• Een risicoanalyse maken voorafgaand aan aanschaf
• Bekwaamheidseisen invoeren en periodiek evalueren
• Voorafgaand aan de in gebruik neming moet er sprake zijn van technische vrijgifte, validatie van de beoogde werkingen en controle op zorgvuldige inbedding in de organisatie.

Met andere woorden: de Raad van Bestuur van een instelling is er voor verantwoordelijk dat risicovolle medische technologie wordt toegepast door aantoonbaar bekwame zorgverleners. En moet systematisch controleren of medewerkers deskundig zijn en of ze trainingen met goed gevolg hebben afgelegd.

Wetenschappeijke verenigingen, beroeps- en brancheoranisaties zijn verantwoordelijk voor het ontwikkelen van veldnormen, bekwaamheidseisen en opleidingsmogelijkheden.

De medische technologie waar over wordt gesproken in het rapport is divers: van infuuspompen en tilliften tot domotica. Maar ook relatief nieuwe technieken zoals endoscopie en laparoscopie (kijkoperaties).