Nederlandse milieu-expertise wereldwijd inzetbaar bij rampen

De voertuigen zijn voorzien van allerlei (meet-) apparatuur. Ze zullen worden bemand door specialisten die over specifieke milieukennis en -ervaring beschikken. Ze zullen vanaf 1 september worden ingezet in landen waar een natuur- of milieuramp heeft plaatsgevonden en waar specialistische kennis of capaciteit op het terrein van milieu ontbreekt.

Samenwerking
Er is een toenemende internationale vraag naar specifieke milieuexpertise tijdens rampen. Na een ramp is het belangrijk zo snel en goed mogelijk de gevolgen voor het milieu en de volksgezondheid in kaart te brengen, en de schadelijke effecten te beperken.

In ontwikkelingslanden ontbreken vaak de specifieke kennis en vaardigheden op milieugebied om doeltreffend op een ramp te kunnen reageren. Dat was reden voor het International Humanitarian Partnership (IHP) om het initiatief voor een snel inzetbare mobiele meeteenheid te nemen.

Het IHP is een samenwerkingsverband tussen Noord-Europese landen, waarvan ook Nederland lid is. Met zo’n mobiele meeteenheid kan de VN gestructureerd worden ondersteund bij internationale rampen waarbij gevaarlijke stoffen een rol spelen. Een dergelijke faciliteit was er tot nu nog niet.

Nederland heeft onder leiding van de ministeries van Buitenlandse Zaken en VROM vervolgens het initiatief genomen tot een dergelijk snel inzetbaar mobiel laboratorium dat tijdens rampen ter plaatse metingen kan verrichten.

Inschakeling van het mobiele laboratorium gebeurt altijd op verzoek van de VN of andere internationale organisaties. Landen mogen echter ook rechtstreeks zèlf een hulpverzoek aan Nederland richten.

Bij een internationaal hulpverzoek beoordeelt het ministerie van Buitenlandse Zaken de noodzaak van de inzet van de Nederlandse expertise; VROM bepaalt vervolgens de operationele haalbaarheid en levert de milieuexpertise in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.

Minister Koenders: “Bij rampen zoals overstromingen en aardbevingen worden soms ook fabrieken en chemische installaties getroffen. Door de inzet van milieuexperts, meetapparatuur en voertuigen wordt de VN nu in staat gesteld om snel de milieuproblemen in kaart te brengen en aan te pakken.“

“Hulp op het gebied van milieu is vaak aanvullend of voorwaardenscheppend voor humanitaire hulp. Humanitaire hulp in de vorm van bijstand op het gebied van milieu is dan ook een gezamenlijke internationale verantwoordelijkheid waar mijn ministerie graag een bijdrage aan levert�, aldus minister Jacqueline Cramer van Ruimte en Milieu.

Inrichting voertuigen
Van de twee terreinwagens, beschikbaar gesteld door het ministerie van Defensie, is er één ingericht als mobiele meet- en analyse-eenheid voor bemonstering, veldmetingen en analyses. De andere bevat materialen voor logistiek en ondersteuning van het team, zoals satelliettelefoon en GPS.

Alle apparatuur en uitrusting zijn verpakt in transportkisten, waardoor de uitrusting flexibel kan worden ingezet, afhankelijk van de hulpvraag. De bemanning bestaat uit een kern van drie leden (medewerkers van het RIVM): een veldploegleider, een bemonsteringsdeskundige en een chemisch-analytisch expert.

Al naar gelang de behoefte kan het team met aanvullende deskundigen worden uitgebreid. De verwachting is dat de VN gemiddeld twee keer per jaar een beroep zal doen op de mobiele meetfaciliteit.