Nieuwe pil helpt niet tegen stuitbevalling

Nifedipine ontspant de baarmoederwand, en daarom bestond het vermoeden dat het zou kunnen bijdragen aan het succesvol draaien van een kind in stuitligging – een zogeheten uitwendige versie. Dit blijkt niet het geval. Weliswaar lag het succespercentage bij vrouwen die Nifedipine hadden geslikt circa vijf procent hoger dan bij vrouwen die een placebo kregen, maar het is onduidelijk in hoeverre dit effect ook echt aan het medicijn kan worden toegeschreven.

Van andere weeënremmers (bèta-mimetica) was al bekend dat zij een gunstig effect kunnen hebben. Vaak hebben die middelen echter vervelende bijwerkingen zoals hartkloppingen, opvliegers en hoofdpijn. Bovendien moeten die bèta-mimetica worden geïnjecteerd, reden waarom vrouwen zo’n versie weigeren. Nifedipine is er in tabletvorm en heeft voor zover bekend geen bijwerkingen. Het leek daarom een goed alternatief.

Bij drie à vier procent van alle voldragen zwangerschappen is sprake van een stuitligging; de baby ligt met het hoofd naar boven en de billen (stuit) naar beneden. Dit vergroot de kans op een moeilijke bevalling en leidt vaak tot een keizersnede. Om dat te voorkomen probeert men voor de bevalling het kind te draaien. Dat gebeurt door van buitenaf op de baarmoeder te drukken, en zo de baby te bewegen zich om te draaien. Dit lukt in ongeveer 40 procent van de gevallen.

Begin juni pleitten Tilburgse en Maastrichtse gynaecologen en verloskundigen in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG) voor het opzetten van een polikliniek voor uitwendige versies met een vast team van getrainde obstetrici.

Onderzoek van het Tilburgse Catharina Ziekenhuis bevestigde dat het uitvoeren van versies volgens een standaardprotocol en door een vast team effectief is: het aantal stuitliggingen neemt af en het aantal keizersnedes vermindert.

‘In het AMC werken we al een paar jaar met zo’n speciaal versiespreekuur, en met goede resultaten’, bevestigt Marjolein Kok, eerste auteur van het artikel en gynaecologe in opleiding in het AMC.
Winst valt er nog te halen, denkt Kok, door betere voorlichting aan zwangere vrouwen. Veel vrouwen met een ‘stuit’ weten niet dat draaiing van de baby mogelijk is en krijgen geen versie aangeboden.

Op de langere termijn blijkt er geen verschil in ontwikkeling tussen baby’s die met een keizersnede werden geboren en kinderen die via een vaginale bevalling ter wereld kwamen. Voor de moeders in kwestie heeft een keizersnede de nodige nadelen.

Zo is de hersteltijd na de bevalling langer en leidt de ingreep vaak tot complicaties. Door het toenemend aantal keizersnedes dreigt de ervaring van vaginale bevallingen bij een stuitligging echter verloren te gaan.