Stroomopwekking Brouwersdam mogelijk

Herstelmogelijkheid natuur
Tegelijk kan de eb- en vloedbeweging terugkomen in het Grevelingenmeer, waardoor de water- en natuurkwaliteiten, die sinds de afsluiting in 1971 ernstig achteruit zijn gegaan, zich kunnen herstellen.

Dit blijkt uit presentaties die donderdag 26 juni in Ouddorp op Goeree-Overflakkee worden gehouden tijdens een kennisdag over het programma om de natuur en de toeristische aantrekkelijkheid van het Grevelingenmeer te verbeteren. Dit programma is in 2005 op gang gebracht door de provincies Zeeland en Zuid-Holland, de vijf gemeenten om het Grevelingenmeer en Staatsbosbeheer.

Het Grevelingenmeer is ontstaan doordat de zeearm de Grevelingen in het kader van de Deltawerken werd afgesloten van de Noordzee en de rest van de delta. De Grevelingendam (oostelijke afsluiting) kwam gereed in 1965, de Brouwersdam (westelijke afsluiting) in 1971. Vóór afsluiting bedroeg het verschil tussen eb en vloed 2,5 meter.

Grevelingenmeer
Het Grevelingenmeer is nu een populair watersportmeer en recreatiegebied, maar doordat het nauwelijks in verbinding staat met de Noordzee en er geen getij meer is, zijn de waterkwaliteit en de ecologische kwaliteit in de loop der jaren achteruit gegaan. Ook de kweek van schelpdieren heeft er ernstig onder geleden. Het bereiken van de Natura 2000-doelen is in gevaar.

Onderzoek Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat onderzoekt dit jaar de mogelijkheden om de natuurkwaliteiten te herstellen door de Brouwersdam doorlaatbaar te maken zodat er weer getij in het Grevelingenmeer komt. Ook openingen in de oostelijke afscheiding, de Grevelingendam, zijn in onderzoek. Het water zal dan voortdurend worden ververst waardoor er meer zuurstof in komt .

De veiligheid van de aangrenzende gemeenten in Zuid-Holland en Zeeland is daarbij niet in het geding. Rijkswaterstaat heeft de verkenning naar de mogelijkheden nog niet voltooid. Uit de vandaag gegeven presentaties blijkt dat het aanbrengen van een doorlaatopening in de Brouwersdam over een lengte van ongeveer 250 meter de problemen rondom de zuurstofloosheid zal beëindigen. In het Veerse Meer heeft een vergelijkbare ingreep snel tot goede resultaten geleid.

Eb en vloed verschil
De verkenning van Rijkswaterstaat is erop gericht varianten, kosten en baten van het terugbrengen van het getij te onderzoeken. In de voorlopige onderzoekscenario’s van Rijkswaterstaat is sprake van een verschil tussen eb en vloed uiteenlopend van 10 cm tot maximaal een meter.

De voorlopige conclusies die vandaag zijn gepresenteerd, worden de komende maanden uitgewerkt waarna staatssecretaris Huizinga van Verkeer en Waterstaat moet beslissen of en welke varianten in een planstudie verder worden uitgewerkt.

Haalbaarheidsonderzoek TU Delft
Als er doorlaatopeningen komen in de Brouwersdam kunnen daarin turbines worden geplaatst die met behulp van de eb en vloedbeweging energie kunnen opwekken. Het Zeeuwse multi-utility bedrijf DELTA heeft de mogelijkheden en varianten laten onderzoeken door de Technische Universiteit Delft.

Hieruit blijkt dat een getijdencentrale al effectief kan functioneren bij een waterpeilvariatie van één meter. Het kan betekenen dat de doorlaatopeningen in de Brouwersdam groter moeten worden om voldoende energieopwekking te bereiken.

De algemeen directeur van DELTA, Peter Boerma, geeft aan dat een getijdencentrale in de Brouwersdam nu een flinke stap dichterbij is gekomen. “DELTA neemt allerlei initiatieven om te komen tot duurzame energieopwekking in Zeeland. Wij hebben aan de TU Delft gevraagd om voor een getijdencentrale in de Brouwerdam de verschillende opties in kaart te brengen.

De conclusie dat er reële mogelijkheden zijn voor een getijdencentrale sterkt ons streven om van Zeeland een duurzame provincie te maken. DELTA is nu gereed om de volgende stap maken en dat is de komende twee jaar de planstudie verder uit te werken.�

De vicevoorzitter van het Natuur- en Recreatieschap de Grevelingen, de Zeeuwse gedeputeerde Frans Hamelink, beschouwt de feiten die vandaag naar buiten zijn gekomen als een doorbraak in de toekomst van het Grevelingenmeer. ‘De waterkwaliteit van het meer is niet optimaal en gaat verder achteruit. Wij werken samen met het rijk en de gemeenten aan een programma om dat te verbeteren.’

‘Tegelijk willen we meer duurzame energie opwekken. Ook moet het Grevelingenmeer ondanks de toenemende concurrentie toeristisch aantrekkelijk blijven. De combinatie van een doorlaatbare Brouwersdam en een getijdecentrale kan winst opleveren voor de waterkwaliteit, de visstand, de kweek van schelpdieren, de natuur en het aanbod duurzame energie. Ik ga ervan uit dat de verkenning van Rijkswaterstaat in 2008 wordt afgerond en dat we dan in de Deltaraad de staatssecretaris kunnen adviseren om het terugbrengen van het getij verder uit te werken’, aldus Hamelink.