Bij de controles wordt gekeken naar helderheid, zuurgraad, temperatuur en of er bacteriën in het water aanwezig zijn die ziektes kunnen veroorzaken. Op basis van deze controles bepaalt de provincie Fryslân of de waterkwaliteit goed genoeg is om er te kunnen zwemmen. Er zijn meer plekken in Fryslân waar mensen zwemmen. Bij deze locaties wordt de waterkwaliteit niet gecontroleerd.
De provincie stelt soms een zwemverbod in. Dit is nodig als er botulisme of drijflagen van blauwalg in het water voorkomen óf als de bacteriologische norm wordt overschreden. Vooral bij hoge temperaturen komen bacteriën en ziektes tot ontwikkeling. Als er dode vissen en dieren in het water drijven, kan er botulisme zijn. Een groene of rood/bruine laag op het water kan blauwalgengroei zijn. Zwemmen in een drijflaag is gevaarlijk, omdat het vrijkomende gif gezondheidsklachten kan geven. Via borden bij de zwemlocatie, de media en de
Voordat het zwemseizoen start, doet de provincie een veiligheidsonderzoek bij alle officiële zwemlocaties. Hierbij controleert ze onder meer of de bodem in het water geleidelijk afloopt, hoe diep het water is ter hoogte van de drijflijn en of er afvalbakken op de locatie zijn. Het waterschap controleert in april ook alvast de kwaliteit van het zwemwater.