Almere kiest voor rechtvaardiger woonruimteverdelingsysteem

Kern van deze verordening is dat woningen worden toegewezen op basis van inkomen, dat passendheidscriteria worden geïntroduceerd en dat de urgentieregeling fors wordt uitgebreid. Van de vrijkomende woningen wordt de helft verloot, de andere helft wordt toegewezen op basis van inschrijfduur.

Adri Duivesteijn, wethouder Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling in Almere: “Er ontstaat een rechtvaardig systeem, omdat er inkomenseisen worden gesteld en urgent woningzoekenden worden geholpen. Doordat de geslotenheid van het huidige systeem wordt doorbroken, wordt de sociale woningvoorraad voor iedereen toegankelijk. De rechten die ingeschrevenen hebben opgebouwd blijven behouden, maar door 50% van de woningen te verloten krijgen anderen ook een reële kans op een woning, en ontstaat een dynamischer systeem.” Het college van Burgemeester en Wethouders heeft ingestemd met de Huisvestingsverordening; de verordening wordt nu doorgeleid naar de gemeenteraad.

Het huidige systeem
In de loop der jaren heeft het bestaande systeem van woonruimteverdeling zich ontwikkeld tot een verzekeringssysteem. Mensen plaatsen zich preventief op de wachtlijst, zonder dat zij direct een sociale huurwoning nodig hebben.

Dat blijkt ook uit de cijfers; op een totaal van circa 76.000 huishoudens, staan in Almere circa 40.000 huishoudens ingeschreven als woningzoekend. Slechts 10.000 daarvan reageren één of meerdere keren per jaar op een woning. Zo ontstaat er recht op een woning, enkel gebaseerd op de duur van de inschrijving. Daarbij worden er geen inkomenseisen gesteld.

Door het ontbreken van een urgentieregeling - nu komen alleen woningzoekenden die zich in een levensbedreigende situatie bevinden in aanmerking - vallen veel urgent woningzoekenden, bijvoorbeeld mensen die zich in sociaal of medisch opzicht in een schrijnende situatie bevinden, buiten deze urgentieregeling. Een structurele uitbreiding van de urgentieregeling is wenselijk.

Verder wordt, volgens de huidige afspraken, slechts 60% van de woningen toegewezen aan huishoudens met een inkomen tot de huurtoeslaggrens. Dit lage percentage bevordert scheefwonen. Daarbij is er nu geen sprake van passenheidseisen met betrekking tot de huishoudens- en woninggrootte (anders dan voor goedkope vijfkamer woningen).

Door de huidige inrichting van het woonruimteverdelingsysteem komen woningzoekenden voor wie de sociale voorraad primair bedoeld is onvoldoende aan een woning. Omdat de economische crisis leidt tot grote stagnatie binnen de woningmarkt, is de noodzaak van een rechtvaardige woonruimteverdeling nog urgenter geworden.

Tegen deze achtergrond heeft de gemeenteraad - met de vaststelling van de Woonvisie Almere 2.0 in 2009 - vastgelegd dat de verdeling van sociale huurwoningen wordt gewijzigd:

“Er komt zo spoedig mogelijk een Huisvestingsverordening. Toewijzing in het nieuwe systeem zal naast keuzevrijheid ook criteria kennen als ‘inkomen’ en ‘urgentie’”. In het Oostvaardersakkoord 2010 - 2014 is de aanvullende afspraak gemaakt dat wordt uitgegaan van een ‘gewogen loting’: “De nieuwe verordening gaat - via een gewogen loting - uit van een toewijzing van sociale huurwoningen op basis van urgentie en inkomen.”