Kabinet: Omroepbestel wordt eenvoudiger en krachtiger

Door een einde te maken aan de versnippering in Hilversum zijn bezuinigingen mogelijk en blijft de kwaliteit van de publieke omroep behouden. De ministerraad heeft op voorstel van minister Van Bijsterveldt van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap vrijdag ingestemd met toezending aan de Tweede Kamer van een brief met de uitwerking van de in het regeerakkoord aangekondigde maatregelen op mediagebied.

In het regeerakkoord is een bezuiniging van 200 miljoen euro op de mediabegroting opgenomen. Daarvan komt ruim 125 miljoen euro voor rekening van de publieke omroep. De overige bezuinigingen worden opgebracht door onder andere de Wereldomroep en het Muziekcentrum van de Omroep.

Fusies
Uit onderzoek, uitgevoerd door een extern bureau, blijkt dat de bezuinigingen op de landelijke publieke omroep gerealiseerd kunnen worden zonder dat de kwaliteit van de programmering achteruit gaat. Voorwaarde is wel dat het bestel eenvoudiger wordt zodat niet alleen overhead kan worden gedeeld, maar er ook bij de productie van programma’s intensiever kan worden samengewerkt.

Productie- en programmering kunnen zo veel efficiënter worden. Het kabinet neemt het fusievoorstel van de omroepen over: KRO en NCRV, VARA en BNN en TROS en AVRO zullen fuseren, de EO, MAX en de VPRO maken, met de NOS en de NTR het achttal compleet.

De bekostigingsregels worden aangepast zodat de gefuseerde omroepen op basis van de gecombineerde ledenaantallen het volledige bedrag ontvangen. Op dit moment leveren ledenaantallen boven de 400.000 geen extra financiering op. Het kabinet zal erop toezien dat de voorgestelde fusies worden uitgevoerd zoals afgesproken.

Als dat niet gebeurt, worden omroepen gedwongen alsnog te fuseren door vanaf 2016 alleen nog omroepen toe te laten tot het bestel die in de jaren daarvoor gefuseerd zijn.

Nieuwe omroepen
De huidige aspirant-omroepen POWned en WNL kunnen in het bestel blijven als ze in 2014 genoeg (meer dan 150.000) leden hebben en als hun toegevoegde waarde bewezen is. Als ze meer dan 150.000 leden weten te halen, moeten zij zich per 1 januari 2016 ook aangesloten hebben bij een van de bestaande partijen.

Het bestel blijft in de periode daarna open voor aspirant-omroepen. Als die positief beoordeeld worden, kunnen ze zich aansluiten bij één van de zes bestaande omroeporganisaties. Zo kan het bestel nooit uit meer dan acht organisaties bestaan.

Wereldomroep
De Wereldomroep zal zich in de toekomst beperken tot het verspreiden van het vrije woord in landen waar de vrijheid van meningsuiting onder druk staat. Dit betekent dat het informeren van Nederlanders in het buitenland en het verspreiden van een realistisch beeld van Nederland in het buitenland niet langer tot het takenpakket behoren.

De verantwoordelijkheid voor de instelling Wereldomroep komt vanaf 1 januari 2013 bij de minister van Buitenlandse Zaken te liggen. Deze zal bekijken welk budget de Wereldomroep nog nodig heeft voor de uitvoering van zijn taak.

Muziekcentrum van de Omroep (MCO)
Voor het instandhouden van het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor is jaarlijks 14 miljoen euro beschikbaar. De Radio Kamer Filharmonie wordt afgebouwd.

Als het Metropole Orkest dit najaar met een gedegen plan komt om zelfstandig te worden, kan het kabinet daar eenmalig geld aan bijdragen. Daarnaast vindt overleg plaats met Almere, dat de thuisbasis van het orkest kan worden.

Overige maatregelen

● De landelijke en de regionale omroepen moeten integreren. Binnen een halfjaar moeten zij met voorstellen hiervoor komen.
● Het aantal websites van de publieke omroep wordt vanaf 2012 drastisch verminderd. Themakanalen en ‘web-only’ aanbod moet uit de eigen verenigingsmiddelen worden bekostigd met uitzondering van de NOS en NTR omdat die geen verenigingen hebben. Op het starten van nieuwe diensten zal het kabinet strak sturen; commerciële media hebben daarop inspraak.
● De programmagegevens van de publieke omroep komen op advies van het Commissariaat voor de Media tegen een prijs van 1,95 cent per gids beschikbaar.