'Natuur verslechtert door bezuinigingen'

Dit concludeert het planbureau voor de leefomgeving (PBL) in het rapport over de herijking EHS, dat op 16 februari is aangeboden aan staatssecretaris Bleker.

Provincies zien hiermee de zorgen die zij hebben over de effecten van de bezuinigingen van het kabinet op het natuurbeleid bevestigd. Het Planbureau heeft op verzoek van de staatssecretaris zeven varianten van voor de ontwikkeling van de EHS doorgerekend en komt tot de conclusie dat in geen van die varianten de natuurdoelen worden gehaald, waaronder die van de Natura 2000-gebieden. De natuurkwaliteit en de leefomstandigheden voor planten en dieren zouden verslechteren en de kwaliteit van het landschap en de recreatieve waarde ervan zouden achteruitgaan.

Dan maar geld voor bestaande natuurgebieden
De natuurdoelen alleen worden gehaald als er geld bij komt. Met een efficiënte inzet van de huidige middelen kan de teruggang in natuurkwaliteit nog wel worden beperkt, maar verbetering is slechts mogelijk als er extra geld beschikbaar komt. Het Planbureau adviseert het kabinet om in tijden van financiële krapte het beschikbare geld in te zetten voor het beheer van al bestaande natuurgebieden. Provincies maken zich zorgen over de financiering van het natuurbeheer, ook van gebieden die buiten de EHS vallen, en dan in het bijzonder ook het agrarisch natuurbeheer.

Het Planbureau stelt dat er slechts financiering beschikbaar is voor het beheer van twee-derde van de EHS. Daarnaast stelt het Planbureau voor om het tempo van de realisatie EHS omhoog te schroeven, maar dat is in praktijk onhaalbaar. Provincies staan als regisseur van het landelijk gebied aan de lat om in samenwerking met betrokken organisaties (o.a. agrariërs, natuurbeheerders, waterschappen) te komen tot passende oplossingen in de gebieden. Deze integrale en gebiedsspecifieke benadering biedt het meeste perspectief in tijden van financiële krapte, maar nemen veel tijd in beslag.

Inzet ruilgronden
In een reactie op het rapport heeft staatssecretaris Bleker gezegd de resultaten verrassend te vinden. Hij ziet mogelijkheden om door slimmere inzet van middelen een compactere EHS van circa 600.000 ha te realiseren, waarbij het accent komt te liggen op een goed beheer, de verbetering van de waterkwaliteit en de inzet van ruilgronden.

Daarvoor is bestuurlijke moed nodig, aldus de staatssecretaris. Bleker ziet zich met het rapport ook gesteund om nu geen werk te maken van robuuste ecologische verbindingen gezien de beperkte ecologische impact. Opvallend is dat de staatssecretaris mogelijkheden ziet voor boeren om actief bij te dragen aan de natuur- en landschapskwaliteit door gebruikmaking van Europese middelen.