De helft van oudere patiënten met hartfalen overlijdt binnen drie jaar. Dat blijkt woensdag uit het proefschrift van klinisch geriater Irène Oudejans van UMC Utrecht.
Oudejans onderzocht ruim tweehonderd patiënten van gemiddeld 82 jaar. Deze patiënten bezochten een geriatrische polikliniek met klachten van kortademigheid, moeheid en gezwollen enkels. Bijna de helft van deze patiënten bleek hartfalen te hebben. Artsen zien hartfalen vaak over het hoofd omdat ze de symptomen aanzien voor algemene ouderdomsverschijnselen.
Checklist
Op basis van haar resultaten maakte Oudejans een checklist waarmee geriaters snel en betrouwbaar kunnen vaststellen of oudere patiënten lijden aan hartfalen. Onder meer gebrek aan eetlust, laag lichaamsgewicht, leeftijd en de concentratie van een biomarker (NT-proBNP) bepalen het risico op hartfalen. Een echocardiografie (‘echo van het hart’) is niet altijd noodzakelijk om hartfalen vast te stellen.
Een groot probleem bij deze patiënten is het ontbreken van een goede behandeling. In haar proefschrift laat Oudejans zien dat medicijnen tegen hartfalen getest zijn op patiënten van ongeveer 65 jaar, niet op patiënten ouder dan 80. De medicijnen werken daardoor niet goed bij oudere patiënten, of hebben heel veel bijwerkingen. Oudejans pleit daarom voor gerichter onderzoek naar medicijnen tegen hartfalen bij oudere patiënten.
Sterke toename hartfalen
In Nederland lijden ongeveer 130.000 ouderen aan hartfalen. Op basis van de vergrijzing van de bevolking en het sterke verband van leeftijd met het vóórkomen van hartfalen, zal naar verwachting hartfalen sterk toenemen de komende jaren.
Irène Oudejans promoveert op 10 mei aan het UMC Utrecht. Zij voerde haar onderzoek uit bij het Meander MC in Amersfoort en het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond.
