woensdag, 25. april 2012 - 22:25 Update: 08-07-2014 0:53

'Hart- en buikmassage vergroot slagingskans reanimatie'

Amsterdam

Als iemand op straat volgens de richtlijnen is gereanimeerd, zijn de kansen op overleven niet heel groot. Die kansen zouden wel eens kunnen stijgen als er behalve hart- ook buikmassage wordt toegepast, denken onderzoekers Yanru Zhang en John Karemaker van het AMC. ‘Maar buikmassage moet dan wel subtiel gebeuren.’

Sinds 2010 zegt de officiële richtlijn van de Nederlandse Reanimatieraad dat je na dertig keer hartmassage twee keer mond-op-mond beademing moet toepassen. Dat wil zeggen: als je een getrainde EHBO’er bent. Een relatieve leek die met 112 belt, krijgt, als het goed is, inmiddels het advies om de mond-op-mondbeademing maar helemaal te laten zitten.

“Op druk”
AMC-fysioloog John Karemaker snapt dat advies wel. ‘Het idee van reanimatie is onder andere dat de bloedsomloop weer “op druk” komt. Hartmassage is daarvoor al een vrij matig middel. En als je dan die massage ook nog gaat onderbreken door beademing, dan stort de met moeite opgebouwde druk meteen weer in.

Gootsteenontstopper
Er is nog veel meer winst te behalen, denkt de onderzoeker. ‘Vorig jaar verscheen er een belangrijke studie in The Lancet. Daarin werd gekeken naar het effect van massage met behulp van een cup; zeg maar een soort gootsteenontstopper die je op de borst van de patiënt kunt zetten en waarmee je niet alleen kunt duwen maar ook kunt trekken. Als je dat apparaat gebruikt, in combinatie met een klep op de mond, die voorkomt dat de longen zich bij iedere slag volzuigen met lucht, creëer je een soort vacuüm in de borstkas. Daardoor stroomt die borstkas beter vol met bloed. De algemene uitkomst van dat onderzoek was niet wezenlijk beter dan bij standaard reanimatie. Er was wel wat verbetering in de mate van hersenschade na hartstilstand. Dat suggereert dat de bloedsomloop inderdaad beter wordt onderhouden. Maar wat het meest opviel: er was méér longschade in de vorm van vochtophopingen (oedeem) door deze manier van reanimeren.’

Die verhoogde longschade zette Karemaker op een ander spoor: waarom gebruik je al het bloed dat toch al in de buikvaten zit niet om het hart op een subtiele manier van nieuw bloed te voorzien? Samen met biomedisch ingenieur Yanru Zhang heeft hij dat idee nu uitgetest; niet in vivo – in patiënten of proefdieren – maar ‘in silico’, in een computermodel. Zhang: ‘We hebben de druk en de circulatie in de verschillende lichaamsdelen – hart, kransslagader, longen – wiskundig beschreven en vervolgens berekend wat er gebeurt als je afwisselend druk uitoefent op de borst en op de buik. En wat blijkt? Als je de druk in de buik niet verder opvoert dan 40 mm kwik, dan verbetert de uitkomst van de reanimatie aanzienlijk.’

Buikmassage
Het effect van de hart- en buikmassage is tweeledig, schrijven de onderzoekers. Door de buikmassage wordt bloed vanuit de buik naar het hart gebracht, waardoor het hart beter wordt voorbereid op de volgende ‘slag’ van de massage. Bovendien wordt de buikaorta samengeperst, waardoor de druk in die kransslagader niet onnodig ver daalt. Maar wordt de druk in de buik verder opgevoerd dan de grens van 40 mm kwik, dan is de buikmassage juist weer contra-productief, waarschuwt Zhang. ‘Buikmassage is op zich niet moeilijk, maar als je te hard duwt, stijgt de druk in de longcirculatie te veel en krijg je weer een groot risico op oedeem.’

'Hart- en buikmassage vergroot slagingskans reanimatie'
Categorie:
Tag(s):